1.ALIMLAMA
1.1.Sözlü Kavrama
1.1.1.Genel sözlü kavrama:
1.1.1.1.Ara sıra bazı ayrıntıları -özellikle ağız aşina değilse- doğrulamaya ihtiyaç duysa bile kendi alanı dışındaki soyut ve karmaşık konular hakkında uzayan söylemi takip edebilecek kadar.
1.1.1.2.Üslubundaki geçişleri fark edip takdir ederek çok çeşitli deyimsel ifadeleri ve gündelik anlatımı tanıyabilir.
1.1.1.3.Anlaşılır biçimde yapılandırılmadığında ve ilişkiler açıkça belirtilmeyip yalnızca ima edildiğinde bile uzayan söylemi takip edebilir.
1.1.1.4.Başka insanlar arasındaki karşılıklı konuşmayı anlama:
1.1.1.5.Soyut, karmaşık ve aşina olmadığı konularda bile grup tartışması ve münazarada, üçüncü şahıslar arasındaki karmaşık etkileşimleri kolayca takip edebilir.
1.1.1.6.Doğal hızında, aşina olduğu ağızlarda yapılan, örtüşen konuşma sırası, konudan sapma ve gündelik anlatımı içeren canlı bir tartışmadaki her bir katılımcının tutumunu belirleyebilir.
1.1.2.Canlı bir izleyici kitlesinin parçası olarak anlama:
1.1.2.1.Çoğu dersi, tartışmayı veya münazarayı nispeten kolaylıkla takip edebilir.
1.1.3.Duyuru ve yönergeleri anlama:
1.1.3.1.Düşük kaliteli ve [işitsel ve/veya görsel] bozulmaların olduğu istasyon veya spor stadyumu veya eski bir kayıttaki kamusal duyurulardan belirli bilgileri alabilir.
1.1.3.2.Aşina olduğu ürün veya servislerin kullanım yönergeleri ve teknik özellikleri gibi karmaşık teknik bilgiyi anlayabilir.
İşitsel (veya işaret dilinde) medya içeriğini ve kayıtları anlama:
1.1.3.3.Bazı standart dışı kullanımlar da dâhil olmak üzere çok çeşitli kayıtlı ve yayımlanmış materyalleri anlayabilir ve örtük tutumlar ve insanlar arasındaki ilişkiler dâhil olmak üzere daha ince ayrıntı noktalarını belirleyebilir.
1.2.İşitsel-Görsel Kavrama
1.2.1.TV, film ve video izleme:
1.2.1.1.Önemli ölçüde argo ve deyimsel kullanım içeren filmleri takip edebilir.
1.2.1.2.Güncel olaylarla ilgili programları, röportajları, tartışma programları ve sohbet programları gibi zorlayıcı televizyon yayınlarında sunulan savları ayrıntılı bir şekilde anlayabilir.
1.2.1.3.Standart dil veya aşina olduğu bir ağızda konuşulması koşuluyla çoğu film, oyun ve TV programındaki ince ayrımları ve ima edilen anlamları anlayabilir.
1.3.Okuduğunu Kavrama
1.3.1.Genel okuduğunu kavrama:
1.3.1.1.Zor bölümleri tekrar okuyabilmesi koşuluyla kendi uzmanlık alanıyla ilgili veya uzmanlık alanı dışında uzun ve karmaşık metinleri ayrıntılı bir şekilde anlayabilir.
1.3.1.2.Tekrar okuma fırsatı olması ve kaynak araçlara erişebilmesi koşuluyla edebî yazılar, gazete veya dergi makaleleri ve uzmanlık alanına ait akademik ve mesleki yayımları da kapsayan çok çeşitli metinleri anlayabilir.
1.3.2.Yazışmaları okuma:
1.3.2.1.Ara sıra sözlük kullanarak herhangi bir yazışmayı anlayabilir.
1.3.2.2.Tekrar okuma fırsatı olması ve kaynak araçlara erişebilmesi koşuluyla e-posta, tartışma forumları, vloglar/ bloglar vb.de ifade edilen örtük ve açık tutumları, duyguları ve fikirleri anlayabilir.
1.3.2.3.Özel yazışmalardaki argo, deyimsel ifade ve şakaları anlayabilir.
1.3.3.Bilgi ve sav için okuma:
1.3.3.1.Sosyal, mesleki veya akademik hayatta karşılaşılması muhtemel çok çeşitli uzun, karmaşık metinleri, tutumları ve hem ima edilen hem de açıkça belirtilen fikirleri içeren daha ince ayrıntı noktalarını belirleyerek detaylı olarak anlayabilir.
1.3.4.Yönergeleri okuma:
1.3.4.1.Zor bölümleri tekrar okuyabilmesi koşuluyla, yeni bir makine veya prosedürle ilgili uzun ve karmaşık yönergeleri, bu yönergelerin kendi uzmanlık alanlarıyla ilgili olup olmadığını detaylı bir şekilde anlayabilir.
1.3.5.Serbest zaman etkinliği olarak okuma:
1.3.5.1.Belli bölümleri yeniden okuyabilmesi ve dilerse kaynak araçlara ulaşabilmesi koşuluyla çeşitli edebî metinleri okuyabilir ve fark edip takdir edebilir.
1.3.5.2.Dilin standart biçiminde veya aşina olduğu bir ağzında üretilmiş çağdaş edebî ve kurgu olmayan metinleri, biraz zorluk yaşayarak ve örtük anlam ve fikirleri fark edip takdir ederek okuyabilir.
1.3.6.Alımlama Stratijileri
İpuçlarını belirleme ve çıkarım yapma (sözlü, işaret dilinde ve yazılı):
Tutum, ruh hâli ve amaçlar konusunda çıkarım yapmak ve daha sonra ne geleceğini tahmin etmek için bağlamsal, dil bilgisel ve sözcüksel ipuçlarını kullanma konusunda beceri sahibidir.
2.ÜRETİM
2.1.Sözlü Üretim
2.1.1.Genel sözlü üretim:
2.1.1.1.Karmaşık konularda, alt temaları bütünleştirerek, belirli noktaları geliştirerek ve uygun bir sonuçla tamamlayarak açık, ayrıntılı açıklamalar ve sunumlar yapabilir.
2.1.2.Kesintisiz monolog: deneyimi betimleme:
2.1.2.1.Karmaşık konuların açık, ayrıntılı betimlemeler verebilir.
2.1.2.2.Alt temaları bütünleştirerek, belirli noktalar geliştirerek ve bunları uygun bir sonuçla tamamlayarak ayrıntılı betimlemeler ve deneyimler/anlatılar verebilir.
2.1.3.Kesintisiz monolog: bilgi verme:
2.1.3.1.Birbirine çok benzeyen fikirler, kavramlar ve şeyler arasındaki açık ve ayrıntılı farklılıkları/ayrımları iletebilir.
2.1.3.2.Bir dizi karmaşık mesleki veya akademik prosedürün uygulanması konusunda talimat verebilir.
2.1.3.Kesintisiz monolog: bir sav ortaya koyma (ör. tartışmada):
2.1.3.1.Konuya yönelik noktaları tam olarak ifade ederek ve vurguyu etkili bir şekilde kullanarak karmaşık bir konuda bir durumu tartışabilir.
2.1.3.2.yi yapılandırılmış bir dilde, sistematik olarak muhatabın bakış açısını dikkate alarak, önemli noktaları destekleyici örneklerle vurgulayarak ve uygun şekilde sonuçlandırarak bir sav geliştirebilir.
2.1.4.Kamusal duyurular:
2.1.4.1.İnce anlam ayrımlarını tam olarak iletmek için vurgu ve tonlamayı kullanarak duyuruları akıcı, neredeyse rahat bir biçimde sunabilir.
2.1.5.İzleyicilere hitap etme:
2.1.5.1.Yardımcı noktalar, nedenler ve ilgili örneklerle bakış açılarını belirli bir uzunlukta genişleterek ve destekleyerek karmaşık bir konuda açık, iyi yapılandırılmış bir sunum yapabilir.
2.1.5.2.İzleyicinin fikir dizisini takip etmesine ve genel tartışmayı anlamasına yardımcı olmak için daha uzun bir sunumu uygun şekilde yapılandırabilir.
2.1.5.3.Karmaşık bir konuyu sunarken öneri seçeneklerini ve savları karşılaştırırken ve değerlendirirken tahmin veya varsayımda bulunabilir.
2.1.5.4.Konuşmasına yapılan müdahaleleri spontane bir biçimde ve neredeyse hiç çaba göstermeden yanıt vererek iyi idare edebilir.
2.2.Yazılı Üretim
2.2.1.Genel yazılı üretim:
2.2.1.1.İlgili göze çarpan konuların altını çizerek, bakış açılarını yardımcı noktalar, gerekçeler ve ilgili örneklerle belirli bir uzunlukta genişletip destekleyerek ve uygun bir sonuçla tamamlayarak, karmaşık konulardan açık, iyi yapılandırılmış metinler üretebilir.
2.2.1.1.Tonu, tarzı ve üslubu muhatabına, metin tipine ve temasına göre çeşitlendirerek çeşitli türlerin yapı ve geleneklerini kullanabilir.
2.2.2.Yaratıcı yazma:
2.2.2.1.Okuyucunun zihnine uygun, kendinden emin, kişisel, doğal bir tarzla, açık, ayrıntılı, iyi yapılandırılmış ve gelişmiş betimlemeler ve yaratıcı metinler üretebilir.
2.2.2.2.Deyim ve mizahı birleştirebilir, ancak mizah kullanımı her zaman uygun değildir.
2.2.2.3.Kültürel olaylar (ör. oyunlar, filmler, konserler) veya edebî eserler hakkında ayrıntılı bir eleştirel değerlendirme yapabilir.
2.2.3.Raporlar ve denemeler [kompozisyonlar]:
2.2.3.1.İlgili göze çarpan konuların altını çizerek karmaşık konuların açık, iyi yapılandırılmış açıklamalarını üretebilir.
2.2.3.1.Yardımcı noktalar, nedenler ve ilgili örneklerle bakış açılarını belirli bir uzunlukta genişletebilir ve destekleyebilir.
2.2.3.2.Karmaşık bir akademik veya mesleki konu hakkında konunun kendi ilgi alanları dâhilinde olması ve yeniden yazma ve gözden geçirme fırsatları olması koşuluyla daha uzun bir rapor, makale veya tez için uygun bir giriş ve sonuç üretebilir.
2.3.Üretim Stratejileri
2.3.1.Planlama:
2.3.1.1.Daha resmî bir metin hazırlarken ilgili metin tipiyle bağlantılı geleneksel yöntemleri (ör. yapı, resmiyet düzeyi) bilinçli olarak benimseyebilir.
2.3.2.Telafi etme:
2.3.2.1.Hemen hemen tüm durumlarda dolaylı ifadeleri anında ve etkin bir şekilde kullanmak için sahip olduğu söz varlığındaki seçeneklerden yaratıcı bir şekilde yararlanabilir.
2.3.3.İzleme ve onarma:
2.3.3.1.Bir zorlukla karşılaştıklarında geri gidebilir ve dilin akışını tamamen kesmeden söylemek istediklerini yeniden ifade edebilir.
2.3.3.2.Kendini büyük ölçüde etkili bir şekilde düzeltebilir.
3.1.Sözlü Etkileşim
3.1.1.Genel Sözlü etkileşim:
3.1.1.1.Kendini akıcı ve spontane bir şekilde, neredeyse hiç çaba harcamadan ifade edebilir. 3.1.1.1.Dolaylı ifadeler kullanarak boşlukları anında doldurmasına izin veren geniş bir sözcük birikimine iyi derecede hâkimdir.
3.1.1.1.Uygun ifadeleri veya kaçınma stratejilerini bulmaya çalışırken çok fazla belli etmez; sadece kavramsal olarak zor bir konu, doğal ve pürüzsüz bir dil akışını engelleyebilir.
3.1.2.Muhatabı anlama:
3.1.2.1.Özellikle ağız aşina değilse, ara sıra ayrıntıları doğrulaması gerekmesine rağmen, bir muhatabı kendi alanının ötesinde uzmanlık gerektiren soyut ve karmaşık konularda ayrıntılı olarak anlayabilir.
3.1.3.Karşılıklı konuşma:
3.1.3.1.Duygusal, kinayeli ve şaka amaçlı kullanım dâhil olmak üzere, sosyal amaçlar için dili esnek ve etkili bir şekilde kullanabilir
3.1.4.Resmî olmayan tartışma (arkadaşlarla):
3.1.4.1.Soyut, karmaşık aşina olmadığı konularda bile grup tartışması esnasında üçüncü taraflar arasındaki karmaşık etkileşimleri kolayca takip edebilir ve etkileşime katkıda bulunabilir.
3.1.5.Resmî tartışma (toplantılar):
3.1.5.1.Soyut, karmaşık, aşina olmadığı konularda bile tartışmaya kolayca ayak uydurabilir.
3.1.5.2.Soruları ve yorumları yanıtlayarak ve karmaşık karşı sav serisine akıcı, spontane ve uygun bir şekilde cevap vererek resmî bir durumu ikna edici bir şekilde savunabilir.
3.1.5.3.Akademik veya mesleki yetkinlikleri dâhilindeki meselelerde diğer katılımcıların yaptığı katkıları yeniden ifade edebilir, değerlendirebilir ve sorgulayabilir.
3.1.5.4.Kritik yorumlar yapabilir veya aynı fikirde olmadığını diplomatik biçimde ifade edebilir.
3.1.5.5.Daha fazla ayrıntı elde etmek için takip soruları sorabilir ve yanlış anlaşılması durumda sorularını yeniden ifade edebilir.
3.1.6.Hedef odaklı iş birliği:
3.1.6.1.Başkalarının söylediklerini aktararak ve birden fazla bakış açısını özetleyerek, detaylandırarak ve değerlendirerek bir ortakla veya grupla bir eylem planına karar vermek için bir tartışma şekillendirebilir.
3.1.7.Mal ve hizmet alımı:
3.1.7.1.Kamusal, mesleki veya akademik yaşamdaki karmaşık veya hassas işlemleri müzakere edebilir.
3.1.8.Mülakat yapma ve mülakata girme:
3.1.8.1.Mülakata giren veya mülakat yapan olarak, tartışılan konuyu herhangi bir destek almadan akıcı bir şekilde genişleterek ve geliştirerek ve ünlem belirten ifadeleri iyi kullanarak bir mülakata tam katılım sağlayabilir.
3.1.9..İletişim/haberleşme araçlarını kullanma:
3.1.9.1.Çoğu mesleki veya kişisel amaçlar için iletişim/ haberleşme araçlarını etkin bir şekilde kullanabilir.
3.2.Yazılı Etkileşim
3.2.1.Genel yazılı etkileşim:
3.2.1.1.Hitap edilen kişi ile esnek ve etkili bir şekilde ilişki kurarak kendini açıklıkla ve net bir şekilde ifade edebilir.
3.2.2.Yazışma
3.2.2.1.Duygusal, kinayeli ve şakacı kullanım da dâhil olmak üzere, dili esnek ve etkili bir şekilde kullanarak, kişisel yazışmalarda kendisini açıklıkla ve net bir biçimde ifade edebilir.
3.2.2.2.Açıklama, başvuru, tavsiye, referans, şikâyet, taziye ve başsağlığı mektupları gibi resmî yazışmaları, iyi bir ifadeyle ve doğrulukla oluşturabilir.
3.3.Çevirim İçi Etkileşim
3.3.1.Çevrim içi karşılıklı konuşma ve tartışma:
3.3.1.1.Birden fazla katılımcıyla çeşitli katkıların iletişimsel niyetlerini ve kültürel imalarını anlayarak gerçek zamanlı çevrim içi [bilgi/görüş] alışverişinde bulunabilir.
3.3.1.1.Canlı, çevrim içi mesleki veya akademik tartışmalara gerektiğinde karmaşık ve soyut konulara ilişkin ek açıklamalar isteyerek ve açıklama yaparak etkin bir şekilde katılabilir.
3.3.1.2.Gerekirse aynı [bilgi/görüş] alışverişinde bir üsluptan diğerine geçerek, çevrim içi etkileşim bağlamına göre üslubunu uyarlayabilir.
3.3.1.3.Mesleki veya akademik canlı çevrim içi karşılıklı konuşma ve tartışmada savları değerlendirebilir, yeniden ifade edebilir ve sorgulayabilir.
3.3.2.Hedef odaklı çevrim içi işlemler ve iş birliği:
3.3.2.1.Ayrıntılı yönergeleri düzenleyerek ve tekrar gözden geçirip düzelterek, ekip üyelerinden gelen önerileri değerlendirerek ve paylaşılan görevleri gerçekleştirmek amacıyla açıklamalar sağlayarak çevrim içi bir proje üzerinde çalışan bir grubu koordine edebilir.
3.3.2.2.Tartışmaları ve müzakereleri yönetmek için kullandığı dili esnek bir şekilde uyarlayarak bir hizmet rolündeki (ör. karmaşık gereksinimlere sahip uygulamalar) çevrim içi işlemlerle ilgilenebilir.
3.3.2.3.Hedefe ulaşmak amacıyla yönergeleri net bir biçimde takip ederek ve aktararak diğer çevrim içi iş birliği biçimlerinin yanı sıra ortak yazma ve gözden geçirip yeniden düzenleme gerektiren karmaşık projelere katılabilir.
3.3.2.4.Çevrim içi iş birliğine dayalı veya işlemsel bilgi alışverişlerinde ortaya çıkan iletişim sorunlarıyla ve kültürel meselelerle ifadelerini yeniden düzenleyerek, netleştirerek ve medya (görsel, işitsel, grafik) aracılığıyla örnekler sunarak etkili bir şekilde başa çıkabilir.
3.4.Etkileşim Stratejileri
3.4.1.Söz sırası alma:
3.4.1.1.Sözü almak veya zaman kazanmak ve düşünürken sırasını korumak amacıyla sözlerine uygun bir giriş yapmak için anında hazır bulunan çeşitli işlevsel söylemlerden uygun bir öbek seçebilir.
3.4.2.İş birliği yapma:
3.4.2.1.Kendi katkısını başkalarınınkiyle ustaca ilişkilendirebilir.
3.4.3.Açıklama isteme:
Mesleki veya akademik bağlamlarda, canlı veya çevrim içi olarak karmaşık, soyut fikirleri anladığından
3.4.3.1.emin olmak için açıklama ve aydınlatılma isteyebilir.
4.ARACILIK
4.1.1.Genel aracılık:
4.1.1.1.Farklı bakış açılarını yorumlayarak, belirsizlikleri yöneterek yanlış anlama olasılıklarını önceden tahmin ederek ve karşılıklı konuşmaya yeni bir doğrultu kazandırmak amacıyla diplomatik bir biçimde müdahale ederek olumlu bir etkileşim sağlayıp etkin bir aracılık gösterebilir.
4.1.1.2.Bir dizi soruyla akıl yürütmeye teşvik ederek bir tartışmaya yapılan çeşitli katkıları temel alıp bunları geliştirebilir.
4.1.1.3.Tutum belirleyen boyutlar ve çoğu ince ayrım da dâhil olmak üzere uzun ve karmaşık metinlerdeki önemli fikirleri, kendi ilgi alanıyla alakalı olsun veya olmasın, açık, akıcı ve iyi yapılandırılmış bir dille açıklayabilir.
4.1.2.Konuşma veya işaret içeriğinde belirli bilgiyi aktarma:
(A dilinde) uzun, karmaşık bir metnin belli bir bölümünde yer alan belirli bir bilginin konuyla bağlantısını (B dilinde) açıklayabilir.
4.1.3.Konuşma veya işaret içeriğinde verileri açıklama:
4.1.3.1.(A dili metindeki) karmaşık akademik veya mesleki konular üzerine, karmaşık diyagramlarda ve diğer görsel olarak düzenlenmiş bilgilerde kapsanan noktaları ve ayrıntıları, (B dilinde) açık ve güvenilir bir şekilde yorumlayabilir ve betimleyebilir
4.1.4.Yazı içeriğinde verileri açıklama:
4.1.4.1.(A dili metindeki) karmaşık akademik veya mesleki konular üzerine karmaşık diyagramlar ve başka görsel olarak düzenlenmiş veride kapsanan ilgili noktaları, (B dilinde) açık ve güvenilir bir şekilde yazılı olarak yorumlayabilir ve sunabilir.
4.1.5.Konuşma veya işaret içeriğinde metin işlemleme:
4.1.5.1.(A dilinde) uzun ve zorlayıcı metinleri (B dilinde) özetleyebilir.
4.1.5.2.(A dilinde) akademik veya mesleki yetkinliği dâhilindeki meseleler üzerine olan tartışmaları, farklı bakış açılarını ayrıntılı olarak ele alıp değerlendirerek ve en önemli noktaları belirleyerek, (B dilinde) özetleyebilir.
4.1.5.3.(A dilinde) kendi uzmanlığı dışındaki bir uzmanlık alanına ait karmaşık metinlerde belirtilen ana noktaları, zaman zaman belli teknik kavramları kontrol etmesi gerekse bile iyi yapılandırılmış bir dille ve açık bir şekilde (B dilinde) özetleyebilir.
4.1.5.4.(A dilinde) olguların ve savların ortaya konmasındaki ince ayrımları (B dilinde) açıklayabilir.
4.1.5.5.(A dilinde) karmaşık bir metinden alınan bilgi ve savları, değerlendirici yorumlarla açıklayarak ve kendi görüşünü ekleyerek (B dilinde) bir konuyu tartışmak için kullanabilir.
4.1.5.6.(A dilinde) bir uzmanlık konusu üzerine kaynak bir metinde ifade edilmiş olan tutumu ve görüşü, kaynak metindeki belli bölümlere atıfta bulunup çıkarımlarını destekleyerek (B dilinde) açıklayabilir.
4.1.6.Yazı içeriğinde metin işlemleme:
4.1.6.1.(A dilinde) uzun ve karmaşık metinlerin içeriğini doğru bir şekilde yorumlayarak alışılmadık, teknik terimlerin tam anlamını zaman zaman kontrol edebilmesi koşuluyla yazılı olarak (B dilinde) özetleyebilir.
4.1.6.2.( (A dilinde) uzun ve karmaşık bir metni (ör. akademik bir makale, politik bir analiz, roman özeti, başyazı, edebî bir eleştiri, bilimsel bir kitaptan rapor veya alıntı) belli bir okur kitlesi için, kaynak metnin üslup ve tarzına sadık kalarak yazılı olarak (B dilinde) özetleyebilir.
4.1.7.Yazılı bir metni konuşmada veya işaretleşmede tercüme:
4.1.7.1.(A dilinde yazılmış) genel ve uzmanlık gerektiren konulardan oluşan geniş çeşitlilikteki karmaşık metinleri, ince ayrımların büyük kısmını yansıtarak, (B diline) akıcı bir şekilde sözlü tercüme edebilir.
4.1.8.Yazılı bir metni yazıda tercüme etme:
4.1.8.1.A dilinde yazılmış) kendi alanına giren toplumsal, akademik ve mesleki konularda yazılmış soyut metinleri, ilgili çıkarımların pek çoğunu da dâhil ederek, yargı belirten boyutları ve savları başarıyla aktarıp bazı ifadelerinde asıl metnin fazlaca etkisi görülse bile, (B diline) tercüme edebilir.
4.1.9.Not alma (dersler, seminerler, toplantılar vb.) :
4.1.9.1.Kendi ilgi alanına giren konulara yönelik bir ders sırasında ayrıntılı not alabilir; sunulan bilgileri o kadar doğru ve aslına sadık bir şekilde kayda geçirir ki notlar başka kişilerin de işine yarar.
4.1.9.2.Aşina olmadığı konularda bile, ders veya seminer sırasında, hangi noktaları not etmesi, hangilerini atlaması gerektiğine karar verebilir.
4.1.9.2.Sunumun normal hızda yapılmış olması koşuluyla, çeşitli sözlü kaynaklardan (ör. dersler, ses kayıtları, resmî tartışma ve münazaralar, röportajlar) gelen karmaşık ve soyut konular hakkındaki uygun, detaylı bilgi ve savları seçebilir.
4.1.10.Yaratıcı metinlere (edebiyat dâhil) yönelik kişisel görüşleri ifade etme:
4.1.10.1.Eserin belli özelliklerine tepkisini ana hatlarıyla ortaya koyarak ve bu özelliklerin önemini açıklayarak bir esere yönelik kişisel yorumlamasını ayrıntılı şekilde betimleyebilir.
4.1.10.2.Bir eserdeki bir karaktere yönelik kişisel yorumlamasını (karakterin psikolojik/duygusal durumu, eylemlerinin güdüleri ve bu eylemlerin sonuçları) ana hatlarıyla belirtebilir.
4.1.10.3.Yaratıcı metinleri (edebiyat dâhil) çözümleme ve eleştirme:
4.1.10.4.Farklı dönem ve türlerden edebî eserleri de içeren geniş çeşitlilikteki metinlerin eleştirel olarak değerini takdir edebilir.
4.1.10.5.Bir eserin, kendi türüne ait gelenekleri ne ölçüde benimsediğini değerlendirebilir.
4.1.10.6.Bir eserin okuru hangi yollarla içine çektiğini (ör. beklentiler oluşturup bunları altüst ederek) betimleyebilir ve yorumlayabilir.
4.1.11.Akranlarla olan iş birliğine dayalı etkileşimi kolaylaştırma:
4.1.11.1.Yapılan katkıları dikkate alarak, çekinceleri, anlaşmazlıkları, eleştirileri ve tepkileri en aza indirecek şekilde dile getirerek grup içindeki farklı bakış açılarına duyarlılık gösterebilir,
4.1.11.2.Etkileşimi geliştirebilir ve zarif bir biçimde tartışmayı sonuca ulaştırmaya yardımcı olabilir.
4.1.12.Anlamı yapılandırmak için iş birliği yapma:
4.1.12.1.Başkalarının söylediklerini bildirerek, farklı pek çok bakış açısını özetleyerek, detaylandırarak ve tartarak ikili çalışma ortağıyla veya grupla bir eylem planına karar vermek için tartışmayı şekillendirebilir.
4.1.12.2.Atılacak adıma karar vermek amacıyla, iş birliğine dayalı bir tartışmada sorunları, zorlukları ve önerileri değerlendirebilir.
4.1.12.3.Düşüncedeki tutarsızlıkları vurgulayabilir ve fikir birliğine varma sürecinde başkalarının görüşlerine meydan okuyabilir.
4.1.13.Anlamı yapılandırmak için iş birliği yapma:
4.1.12.1.Başkalarının söylediklerini bildirerek, farklı pek çok bakış açısını özetleyerek, detaylandırarak ve tartarak ikili çalışma ortağıyla veya grupla bir eylem planına karar vermek için tartışmayı şekillendirebilir.
4.1.13.2.Atılacak adıma karar vermek amacıyla, iş birliğine dayalı bir tartışmada sorunları, zorlukları ve önerileri değerlendirebilir.
4.1.13.3.Düşüncedeki tutarsızlıkları vurgulayabilir ve fikir birliğine varma sürecinde başkalarının görüşlerine meydan okuyabilir
4.1.14.Etkileşimi yönetme:
4.1.14.1.Aşamalar arasında yumuşak geçişler sağlayarak çeşitli ve dengeli genel toplantı, grup ve bireysel çalışma düzenleyebilir.
4.1.14.2.Tartışmayı yeniden yönlendirmek, bir kişinin baskın olmasını engellemek veya rahatsız edici davranışların üstüne gitmek için diplomatik olarak müdahalede bulunabilir.
4.1.15.Kavramsal konuşmayı teşvik etme:
4.1.15.1.Mantıksal akıl yürütmeyi (ör. varsayımda bulunma, çıkarım yapma, çözümleme, doğrulama ve tahmin etme) teşvik etmek amacıyla farklı katkıları temel alıp geliştiren bir dizi açık soru sorabilir
4.1.16.Çoğul kültürlü bir ortam sağlama:
4.1.16.1.Belirsizlikle başa çıkarak, tavsiye ve destek sunarak ve yanlış anlamaları önleyerek kültürlerarası karşılaşmalarda ortak iletişim kültürüne katkıda bulunan bir aracı olarak hareket edebilir.
4.1.16.2.İnsanların söylenenleri veya yazılanları nasıl yanlış anlayabileceklerini tahmin edebilir ve farklı kültürel bakış açılarına yorum yaparak ve onları yorumlayarak ilgili meseleye yönelik olumlu etkileşimin sürdürülmesine yardımcı olabilir.
4.1.18.Resmî olmayan durumlarda (arkadaşlar ve meslektaşlarla) aracı görevi üstlenme:
4.1.18.1Önemli bilgileri açık ve öz bir şekilde aktararak ve kültürel göndermeleri açıklayarak kişisel, akademik ve mesleki ilgi alanına giren (A dilinde) geniş çeşitlilikteki konularda söylenenlerin anlamını (B dilinde) akıcı bir şekilde iletebilir.
4.1.19.Hassas durumlarda ve anlaşmazlıklarda iletişimi kolaylaştırma:
4.1.18.1.Taraflardan her birinin anlaşmaya yönelik gereksinimlerinin ayrıntılı olarak anlaşıldığını göstermek için tekrar ve açımlama kullanarak farklı bakış açılarına hassasiyet gösterebilir.
4.1.18.2.Anlaşmazlık içindeki her iki tarafın görüşünün merkezinde ne olduğunu ve belirli durumlarda nelerden vazgeçmeye istekli olduklarını belirlemeleri için diplomatik bir talepte bulunabilir.
4.1.18.3.Anlaşmazlık içindeki tarafların bakış açılarını değiştirmelerini önermek için ikna edici bir dil kullanabilir.
4.1.19.Var olan bilgi birikimiyle ilişkilendirme:
4.1.19.1.İnsanları soyut bir konuyla ilgili mevcut bilgileri hakkında düşünmeye teşvik etmek ve açıklanacak olan bir şeyle bağlantı kurmalarına yardımcı olmak için spontane bir dizi soru sorabilir.
4.1.20.Dili uyarlama:
4.1.20.1.Kendi uzmanlık alanına ait teknik terimleri ve karmaşık kavramları kendi alanındaki meseleler hakkında konuşurken o alanda uzman olmayan kişilere açıklayabilir.
4.1.20.1.Aşina olmadığı bir alıcının karmaşık ve uzmanlık gerektiren bir konuyu anlaması için dili (ör. cümle yapısı, deyimler, jargon açısından) uyarlayabilir.
4.1.20.1.Karmaşık teknik metinleri, o alana yönelik uzmanlık bilgisine sahip olmayan bir alıcının anlayabilmesi için teknik olmayan bir dil kullanarak açıklayabilir ve yorumlayabilir.
4.1.21.Karmaşık bilgiyi parçalara bölme:
4.1.21.1.Ana noktaları mantıklı bir bağlantılı kalıpta sunup onları vurgulayarak ve sınıflandırarak ve verilen mesajın anahtar boyutlarını farklı yollardan tekrarlayıp o mesajı pekiştirerek karmaşık bir meselenin anlaşılmasını kolaylaştırabilir
4.1.22.Yoğun bir metni detaylandırarak açma:
4.1.22.1.Zor açıklanır boyutları daha belirgin bir şekilde açıklayarak ve yardımcı detaylar ekleyerek karmaşık, zorlu içeriği daha erişilebilir hâle getirebilir.
4.1.22.2.Anlatımı uzatarak, açıklama, tarz ve üslupta değişiklikler yaparak karmaşık bir metinde yer alan ana noktaları hedef okur için daha erişilir yapabilir.
4.1.23.Metnin anlaşılırlığını kolaylaştırma:
4.1.23.1.Hedef okura göre en alakalı noktaların üzerinde durmak için karmaşık bir kaynak metni yeniden düzenleyebilir.
4.1.24.Çoğul kültürlü birikimi temel alıp geliştirme:
4.1.24.1.Toplum dil bilimsel/toplum-edimsel geleneklerdeki farklılıkları tanıyabilir, bunlar üzerinde eleştirel olarak derin düşünebilir ve buna göre iletişimini ayarlayabilir.
4.1.24.2.Kültürlerarası karşılaşma, okuma, film vb. yararlanarak kültürel değerlerin ve uygulamaların arka planını hassas bir şekilde açıklayabilir ve bunların boyutlarını yorumlayıp tartışabilir.
4.1.24.3.Kültürlerarası iletişimde belirsizliklerle başa çıkabilir ve açıklık getirmek için düşüncesini yapıcı ve kültürel olarak uygun bir şekilde ifade edebilir.
4.1.24.Çoğul dilli birikimi temel alıp geliştirme:
4.1.24.1.Tartışmaya yapılan katkıları ve gönderimde bulunulan metinleri çoğul dilli birikimindeki farklı dillerde özetleyerek ve açıklayarak çok dilli bir bağlamda iletişimi kolaylaştırmak için esnek bir şekilde diller arasında geçiş yapabilir.
4.1.24.2.Dil değişikliklerine uyum sağlayarak ve muhatapların ihtiyaçlarını ve dil becerilerini karşılayarak çoğul dilli birikimindeki iki veya daha fazla dilde karşılıklı konuşmaya etkin bir şekilde katılabilir.
4.1.24.3.Soyut ve uzmanlık gerektiren konuların tartışılmasında anlamayı geliştirmek için çoğul dilli birikimindeki başka bir dilden muhataba/muhataplara daha aşina olduğu uzmanlık gerektiren terminolojiyi açıklayabilir.
4.1.24.4.Başkası kendisinin çoğul dilli birikimindeki başka bir dile geçtiğinde spontane ve esnek bir biçimde uygun bir dilde yanıt verebilir.
4.1.24.5.Bir dildeki sözlü, işaretlenen veya yazılı bir metni çoğul dilli birikimindeki başka bir dilde açıklayarak, özetleyerek, belirginleştirerek ve genişleterek, o metnin kavranmasını ve tartışılmasını destekleyebilir.
5.İLETİŞİMSEL DİL YETKİNLİKLERİ
5.1.Dilsel Yetkinlik
5.1.1.Genel dil varlığı:
5.1.1.1.Engin çeşitlilikteki karmaşık dil bilgisi yapılarını uygun şekilde ve önemli ölçüde bir esneklikle kullanabilir.
5.1.1.2.Söylemek istediklerini kısıtlamak zorunda kalmadan, kendini belirgin bir şekilde ifade etmek için engin bir dil varlığından uygun bir yapı seçebilir.
5.1.2.Söz varlığı:
5.1.2.1.Dolaylı ifadelerle boşlukların anında üstesinden gelmeye izin veren geniş bir sözcük birikimine iyi bir şekilde hâkimdir, az da olsa ifade ve kaçınma stratejileri arayışı içindedir.
5.1.2.2.Daha az karşılaşılan kelimelerin/işaretlerin bile eş anlamlılarını kullanarak hemen hemen tüm durumlarda birkaç kelime seçeneği arasında seçim yapabilir.
5.1.2.3.Yaygın deyimsel ifadelere ve gündelik anlatıma hâkimdir; kelimeleri/işaretleri oldukça iyi kullanabilir.
5.1.2.4.Kendi uzmanlık alanında ortak olan teknik kelime ve deyimsel ifade genişliğini anlayabilir ve uygun şekilde kullanabilir.
5.1.3.Dil bilgisel doğruluk:
5.1.3.1.Sürekli olarak yüksek derecede dil bilgisel doğruluğu korur, hatalar nadirdir ve fark edilmesi zordur
Sözcük denetimi:
5.1.3.2.Daha az yaygın olan kelimeleri deyimsel olarak ve uygun şekilde kullanır. Ara sıra küçük sürçmeler var ancak önemli kelime hataları yok.
5.1.4.Genel ses bilimsel denetim:
5.1.4.1.Baştan sona anlaşılırlığı sağlamak için hedef dildeki çeşitli ses bilim özelliklerinin tümünü yeterli denetimle kullanabilir.
5.1.4.2.Hedef dilin neredeyse tüm seslerini sesletebilir, aksan(lar)ın diğer dilden/dillerden korunan bazı özellikleri fark edilebilir ancak anlaşılabilirliği etkilemez.
5.1.5.Sesletim:
5.1.5.1.Hedef dilin neredeyse tüm seslerini yüksek derecede denetleyerek sesletebilir. Bir sesi belirgin bir şekilde yanlış söyleyişi olsa da bile genellikle kendi kendisini düzeltebilir.
5.1.6.Bürünsel:
5.1.6.1.Vurgu, ritim ve/veya tonlamanın denetiminde [söylediklerinin] anlaşılabilirliğine veya tesirine etki etmeyen, yalnızca ara sıra meydana gelen gecikmelerle akıcı, anlaşılır sözlü söylem üretebilir.
5.1.6.2.Kastettiğini tam olarak ifade etmek için tonlamayı değiştirebilir ve vurguyu doğru yere yerleştirebilir.
5.1.7.Yazım denetimi:
5.1.7.1.Düzen, paragraflar ve noktalama işaretleri tutarlı ve faydalıdır.
Ara sıra kalem kaymaları/sürçmeleri dışında yazım doğrudur.
5.2.Toplum Dil Bilimsel Yetkinlik
5.2.1.Toplum dil bilimsel uygunluk:
5.2.1.1.Üslup geçişlerini fark edip takdir ederek geniş çeşitlilikteki deyimsel ifadeleri ve gündelik anlatımı tanıyabilir ancak ara sıra, özellikle aksan aşina değilse, ayrıntıları doğrulaması gerekebilir.
5.2.1.2.Mizah, ironi ve örtük kültürel göndermeleri anlayabilir ve ince anlam ayrımlarını yakalayabilir.
5.2.1.3.Önemli ölçüde argo ve deyimsel kullanımın geçtiği filmleri takip edebilir.
5.2.1.4.Duygusal, kinayeli ve şaka amaçlı kullanım dâhil olmak üzere sosyal amaçlar için dili esnek ve etkili bir şekilde kullanabilir.
5.2.1.5.Resmîlik düzeylerini (üslup ve tarz) sosyal bağlama uygun olduğu şekilde resmî, resmî olmayan veya günlük gündelik anlatıma uyacak şekilde ayarlayabilir ve tutarlı bir üslup sürdürebilir.
5.2.1.6.Eleştirel yorumlarını şekillendirebilir veya diplomatik olarak aynı fikirde olmadığını kuvvetli bir şekilde ifade edebilir.
5.3.Edimsel Yetkinlik 5.3.1.Esneklik:
5.3.1.1.İfade tarzını ve cümle uzunluğunu, gelişmiş kelime birikimini ve kelime sırasını etkili bir şekilde değiştirerek hedef kitle üzerinde olumlu bir etki yaratabilir.
5.3.1.2.Bağlılık veya tereddüt, güven veya belirsizlik derecelerini ifade etmek için ifadelerini değiştirebilir.
5.3.2.Söz sırası alma:
5.3.2.1.Sözü almak veya zaman kazanmak ve düşünürken sırasını korumak amacıyla sözlerine uygun bir giriş yapmak için anında hazır bulunan çeşitli işlevsel söylemlerden uygun bir öbek seçebilir.
5.3.3.Tematik gelişim:
5.3.3.1.Hedef okuyucunun dikkatini çekmek ve karmaşık fikirleri iletmek için ilgili metin tipinin kurallarını kullanabilir.
5.3.3.2.Alt temaları bütünleştirerek, belirli noktaları geliştirerek ve uygun bir sonuçla tamamlayarak ayrıntılı
5.3.3.3.betimlemeler ve anlatılar verebilir.
5.3.3.4.Uzun ve karmaşık bir metne uygun bir giriş ve sonuç yazabilir.
5.3.3.5.Yardımcı noktalar, sebepler ve ilgili örneklerle ana noktaları belirli bir uzunlukta genişletebilir ve destekleyebilir.
5.3.4.Tutarlılık ve bağdaşıklık:
5.3.4.1.Metin düzenleme kalıplarının bağlayıcıların ve bağdaşıklık ögelerinin kontrollü kullanımını gösteren, açık, sorunsuz akan, iyi yapılandırılmış bir dil üretebilir.
5.3.4.2.Çeşitli bağdaşıklık ögeleri ve metin düzenleme kalıpları kullanarak iyi düzenlenmiş kendi içinde tutarlı metinler üretebilir.
5.3.5.Önermesel netlik:
5.3.5.1.Görüşleri ve açıklamaları emin olma/olmama, inanç/şüphe, olabilirlik vb. derecelerle tam olarak nitelendirebilir.
5.3.4.2.Bir iddianın, bir savın veya bir pozisyonun gücünü belirtmek için dilsel iletişim kanalını etkili bir şekilde kullanabilir.
5.3.5.Akıcılık:
5.3.5.1.Kendini akıcı ve spontane, neredeyse hiç çaba harcamadan ifade edebilir. Yalnızca kavramsal olarak zor bir konu, doğal, pürüzsüz bir dil akışını engelleyebilir.