1.ALIMLAMA
1.1.Sözlü Kavrama
1.1.1.Genel sözlü kavrama:
1.1.1.1.Kişisel, sosyal, akademik veya mesleki yaşamda normal bir şekilde karşılaşılan hem aşina olan hem de aşina olmayan konularda ister canlı ister yayın olsun, standart dili veya aşina olduğu bir ağzı anlayabilir.
1.1.1.2.Sadece aşırı [işitsel/görsel] arka plan sesleri, yetersiz söylem yapısı ve/veya deyimsel kullanım anlama yeteneğini etkiler.
1.1.1.3.Uzmanlık alanındaki teknik tartışmalar da dâhil olmak üzere standart bir dil veya aşina olduğu bir ağız ile sunulan hem somut hem de soyut konularda önermesel ve dilsel olarak karmaşık söylemin ana fikirlerini anlayabilir.
1.1.1.4.Konunun kabul edilebilir ölçüde aşina olması ve savların açık belirticiler ile gösterilmesi koşuluyla uzayan söylem ve karmaşık tartışma dizisini takip edebilir
1.1.2.Başka insanlar arasındaki karşılıklı konuşmayı anlama:
1.1.2.1.Bir dilin yetkin kullanıcıları arasında geçen canlı karşılıklı konuşmaya ayak uydurabilir.
1.1.2.2.Biraz çaba sarf ederek etrafında söylenenlerin çoğunu yakalayabilir fakat dilini hiçbir şekilde dinleyen için değiştirmeyen birkaç hedef dil kullanıcısı ile yapılan tartışmaya etkili bir şekilde katılmayı zor bulabilir.
1.1.2.3.Standart dil veya aşina olduğu bir ağızda yürütülen bir tartışmada bir sav veya görüşün lehindeki ve aleyhindeki ana nedenleri belirleyebilir.
1.1.2.4.Hikâye veya fıkra gibi uzayan resmî olmayan söylemde kronolojik sırayı takip edebilir
1.1.3.Canlı bir izleyici kitlesinin parçası olarak anlama:
1.1.3.1.Önermesel ve dilsel olarak karmaşık olan derslerin, konuşma ve raporların ve diğer akademik/mesleki sunumların ana hatlarını takip edebilir.
1.1.3.2.Konuşmanın standart dil veya aşina olduğu bir ağızda yapılması koşuluyla güncel ilgi alanı veya uzmanlık alanıyla ilgili konularda ifade edilen bakış açısını anlayabilir.
1.1.3.3.Konunun kabul edilebilir ölçüde aşina olması koşuluyla açık bir şekilde sesletilen ders anlatımındaki karmaşık bir dizi savı takip edebilir.
1.1.3.4.Bir ders anlatımı veya bir konuşmanın standart dil veya aşina olduğu bir ağızda yapılması koşuluyla ana temaları diğer temalardan ayırt edebilir.
1.1.3.5.İfade edilen bakış açısını tanıyabilir ve bunu bildirilen gerçeklerden ayırt edebilir
1.1.4.Duyuru ve yönergeleri anlama:
1.1.4.1.Standart dil veya aşina olduğu bir ağızda normal hızda yapılması koşuluyla somut ve soyut konulardaki duyuru ve mesajları anlayabilir.
1.1.4.2.Ayrıntılı yönergeleri başarılı bir şekilde takip edebilecek kadar iyi anlayabilir.
1.1.5.İşitsel (veya işaret dilinde) medya içeriğini ve kayıtları anlama:
1.1.5.1.Sosyal, mesleki veya akademik yaşamda karşılaşılması muhtemel, standart dildeki kayıtları anlayabilir ve bu kayıtlardaki bilgi içeriğinin yanı sıra bakış açıları ve tutumları belirleyebilir.
1.1.5.2.Standart dilde sunulan çoğu belgesel ve diğer birçok kayıtlı veya yayımlanmış materyali anlayabilir ve bu materyallerdeki ruh durumunu, tutumu vb. tanıyabilir.
1.2.İşitsel-Görsel Kavrama
1.2.1.TV, film ve video izleme:
1.2.1.1.Haber ve güncel olaylarla ilgili programlardaki sav ve tartışmaların ana noktalarını çıkarabilir.
1.2.1.2.Çoğu TV haberleri ve güncel olaylarla ilgili programları anlayabilir
1.2.1.3.Standart dilde veya aşina olduğu bir ağızda sunulan belgesellerin, canlı röportajların, sohbet programlarının, oyunların ve filmlerin çoğunu anlayabilir.
1.2.2.Okuduğunu kavrama:
1.2.2.1.Okuma tarzını ve hızını farklı metin ve amaçlara uyarlayarak ve uygun başvuru kaynaklarını titizlikle seçip kullanarak büyük ölçüde bağımsız bir şekilde okuyabilir.
1.2.2.1.Geniş bir aktif okuma sözcük birikimine sahiptir fakat düşük kullanım sıklığına sahip deyimlerde biraz zorluk yaşayabilir.
1.2.3.Yazışmaları okuma:
1.2.3.1.İlgi alanları hakkındaki yazışmaları okuyabilir ve temel anlamını anında kavrayabilir.
1.2.3.2.Bazı yerlerinde gündelik anlatım kullanılsa bile kişisel e-posta ve ilanlarda söyleneni anlayabilir.
1.2.3.Fikir sahibi olmak için okuma:
1.2.3.1.Hem kendi alanındaki hem de ilgili alanlardaki birçok birbiriyle paralel kaynakları (makaleler, raporlar, web siteleri, kitaplar vb.) tarayabilir ve bu kaynaklardaki belirli bölümlerin üzerinde çalıştığı görevle ilgili uygunluğunu ve yararlılığını tanımlayabilir.
1.2.3.2.İlgili ayrıntıları bularak uzun ve karmaşık metinleri hızla tarayabilir.
1.2.3.3.Çok çeşitli mesleki konularla ilgili haberlerin, makalelerin ve raporların içerik ve uygunluğunu, bu metinleri daha detaylı okumanın faydalı olup olmadığına karar vererek belirleyebilir.
1.2.4.Bilgi ve sav için okuma:
1.2.4.1.Alanındaki son derece uzman kaynaklardan bilgi, fikir ve görüş alabilir.
1.2.4.2.Terminoloji hakkındaki tahminlerini doğrulamak için zaman zaman sözlük kullanabilmesi koşuluyla alanı dışındaki bir uzmanlık alanına ait makaleleri anlayabilir.
1.2.4.3.Belirli duruş ve tutumun sergilendiği çağdaş sorunlarla ilgili makaleleri ve raporları anlayabilir.
1.2.4.4.Bir metnin ne zaman olgusal bilgi verdiğini ve ne zaman okuyucuyu bir şeye ikna etmeye çalıştığını fark edebilir.
1.2.4.5.Söylemsel metindeki farklı yapıları (karşıt savlar, sorun-çözüm sunumu ve sebep-sonuç ilişkisi) tanıyabilir.
1.3.5.Yönergeleri okuma:
1.2.5.1.Zor bölümleri tekrar okuyabilmesi koşuluyla koşullar ve uyarılar hakkındaki ayrıntılar da dâhil olmak üzere alanındaki uzun karmaşık yönergeleri anlayabilir.
1.2.6.Serbest zaman etkinliği olarak okuma:
1.2.6.1.Büyük ölçüde bağımsız olarak, okuma tarzı ve hızını farklı metinlere (ör. dergiler, daha karmaşık olmayan romanlar, tarih kitapları, biyografiler, gezi günlükleri, rehberler, şarkı sözleri, şiirler) uyarlayarak ve uygun başvuru kaynaklarını titizlikle kullanarak kendi zevki için okuyabilir.
1.2.6.2.Yeterli zamanı olması ve sözlük kullanabilmesi koşuluyla güçlü bir olay örgüsü olan ve karmaşık olmayan, ağdalı dil kullanmayan romanları okuyabilir.
1.3.Alımlama Stratejileri
1.3.1.İpuçlarını belirleme ve çıkarım yapma (sözlü, işaret dilinde ve yazılı) :
1.3.1.1.Ana noktalara dikkat etme ve bağlamsal ipuçlarını kullanarak kavramayı kontrol etmek de dâhil olmak üzere kavramayı gerçekleştirmek için çeşitli stratejiler kullanabilir.
2.ÜRETİM
2.1.Sözlü Üretim
2.1.1.Genel sözlü üretim:
2.1.1.1.Önemli noktaların uygun şekilde vurgulandığı ilgili destekleyici ayrıntılarla birlikte açık, sistematik olarak geliştirilmiş açıklamalar ve sunumlar yapabilir.
2.1.1.2.İlgi alanları ile ilgili çok çeşitli konularda, yardımcı/tamamlayıcı noktalar ve ilgili örneklerle fikirleri genişletip destekleyerek açık, ayrıntılı betimlemeler ve sunumlar yapabilir.
2.1.2.Kesintisiz monolog: deneyimi betimleme
2.1.2.1.İlgi alanlarıyla ilgili çok çeşitli konularda açık, ayrıntılı betimlemeler yapabilir. Olayların ve deneyimlerin kişisel önemini ayrıntılı olarak açıklayabilir.
2.1.2.2.Mesleki rolleriyle ilgili her çeşit meselelere dair karmaşık bilgiler ve tavsiyeler iletebilir.
2.1.2.3.Ayrıntılı bilgileri güvenilir bir şekilde iletebilir.
2.1.2.4.Bir prosedürün nasıl uygulanacağına yönelik açık ve ayrıntılı bir betimleme verebilir.
2.2.Kesintisiz monolog: bilgi verme
2.2.1.Kesintisiz monolog: bir sav ortaya koyma (ör. tartışmada) :
2.2.1.1.Önemli noktaları uygun şekilde vurgulayarak ve ilgili destekleyici ayrıntılarla sistematik olarak bir sav geliştirebilir.
2.2.1.2.Yardımcı noktalar ve ilgili örneklerle bakış açılarını belirli bir uzunlukta genişleterek ve destekleyerek açık bir sav geliştirebilir.
2.2.1.3.Mantıklı bir sav zinciri oluşturabilir.
2.1.2.4.Çeşitli seçeneklerin avantajlarını ve dezavantajlarını vererek güncel bir konu hakkındaki bir bakış açısını açıklayabilir.
2.2.2.Kamusal duyurular:
2.2.2.1.Çoğu genel konuda duyuruları, alıcı için herhangi bir zorlamaya veya rahatsızlığa neden olmayan bir açıklık, akıcılık ve spontanlık derecesi ile sunabilir.
2.2.3.İzleyicilere hitap etme:
2.2.2.1.Önemli noktaların altını çizerek ve ilgili destekleyici ayrıntılarla açık, sistematik olarak geliştirilmiş bir sunum yapabilir.
2.2.2.2.Hazırlanmış bir metinden spontane bir şekilde ayrılabilir ve genellikle dikkate değer bir akıcılık ve ifade kolaylığı göstererek izleyiciler tarafından belirtilen ilginç noktaları takip edebilir.
2.2.2.3.Belirli bir bakış açısını destekleyen veya aleyhte olan gerekçeleri ve çeşitli seçeneklerin avantaj ve dezavantajlarını vererek açık, hazırlanılmış bir sunum yapabilir.
2.2.2.4.İzleyicilerden kendisi veya izleyici için herhangi bir zorluk yaratmayan, akıcı ve spontane bir dizi takip sorusu alabilir.
2.3.Sözlü Üretim
2.3.1.Genel yazılı üretim:
2.3.1.1.Farklı kaynaklardan bilgi ve savları sentezleyip değerlendirerek ilgi alanıyla ilişkili çeşitli konularda açık, ayrıntılı metinler üretebilir.
2.3.2.Yaratıcı yazma:
2.3.2.1.Açık bağlantılı metinlerdeki fikirler arasındaki ilişkiyi belirterek ve ilgili metin türünün yerleşik geleneklerini izleyerek gerçek veya hayali olayların ve deneyimlerin açık, ayrıntılı betimlemesini yapabilir.
2.3.2.2.İlgi alanları ile ilişkili çeşitli konularda açık, ayrıntılı betimlemeler yapabilir. Bir film, kitap veya oyun hakkında eleştiri yapabilir.
2.3.3.Raporlar ve denemeler [kompozisyonlar]:
2.3.3.1.Önemli noktaların ve ilgili destekleyici ayrıntıların uygun şekilde vurgulanmasıyla sistematik olarak bir sav geliştiren bir makale veya rapor üretebilir.
2.3.3.2.Karmaşık bir sürecin ayrıntılı bir tanımını üretebilir.
2.3.3.3.Bir soruna yönelik farklı fikirleri veya çözümleri değerlendirebilir.
2.3.3.4.Belirli bir bakış açısını destekleyen veya onun aleyhine gerekçeler sunan ve çeşitli seçeneklerin avantaj ve dezavantajlarını açıklayan sav geliştiren bir makale veya rapor hazırlayabilir.
2.3.3.5.Bir dizi kaynaktan bilgi ve savları sentezleyebilir.
2.4.Üretim Stratejileri
2.4.1.Planlama:
2.4.1.1.Potansiyel olarak karmaşık veya garip bir duruma hazırlanırken hangi ifadenin uygun olacağını düşünerek farklı tepkiler durumunda ne söyleyeceğini planlayabilir.
2.4.1.2.Potansiyel olarak karmaşık veya garip bir duruma hazırlanırken hangi ifadenin uygun olacağını düşünerek farklı tepkiler durumunda ne söyleyeceğini planlayabilir.
2.4.1.3.Alıcı(lar) üzerindeki etkisini göz önünde bulundurarak söylenecekleri ve söyleme yollarını planlayabilir.
2.4.2.Telafi etme:
2.4.2.1.Kelime ve yapıdaki boşlukları kapatmak için açımlama ve dolaylama yapabilir.
2.4.2.2.Çoğu iletişim sorununu dolaylı ifadeler kullanarak veya zor ifadelerden kaçınarak çözebilir.
2.4.3.İzleme ve onarma:
2.4.3.1.Cümle yapısındaki ara sıra ortaya çıkan “sürçmeleri” veya sistematik olmayan hataları ve küçük kusurları geriye dönük olarak sıklıkla kendi kendine düzeltebilir.
2.4.3.2.Farkında oldukları veya yanlış anlamalara yol açan eksik ve hataları düzeltebilir. Tekrar eden hatalarını not edebilir ve bilinçli olarak onları izleyebilir
3.ETKİLEŞİM
3.1.Sözlü Etkileşim
3.1.1.Genel sözlü etkileşim:
3.1.1.1.Fikirler arasındaki ilişkileri açıkça belirleyerek çok çeşitli genel, akademik, mesleki veya serbest zamanla ilgili konularda dili akıcı, doğru ve etkili bir şekilde kullanabilir.
3.1.1.2.Koşullara uygun bir resmiyet düzeyi benimseyerek söylemek istediklerini sınırlamak zorunda olduğunu çok belli etmeden, iyi bir dil bilgisel kontrol ile spontane iletişim kurabilir.
3.1.1.3.Hedef dil kullanıcılarıyla her iki tarafı da zorlamadan düzenli etkileşim ve kesintisiz ilişki sağlayabilecek bir akıcılık ve spontanlık derecesiyle etkileşime girebilir.
3.1.1.4.Olayların ve deneyimlerin kişisel önemini vurgulayabilir, uygun açıklamalar ve savlar sunarak görüşlerini belirgin bir biçimde açıklayabilir ve destekleyebilir.
3.1.2.Muhatabı anlama:
3.1.2.1.(İşitsel/görsel olarak) gürültülü bir ortamda bile standart dilde veya aşina olduğu bir ağızda kendine söylenenleri ayrıntılı olarak anlayabilir.
3.1.3.Karşılıklı konuşma:
3.1.3.1.Karşılıklı anlayış içeren sorgulama ve anlaşma ifadeleri ve ek olarak da eğer uygunsa üçüncü taraflar veya ortak koşullar hakkındaki yorumlar aracılığıyla muhataplarla ilişki kurabilir.
3.1.3.2.Çekince ve isteksizliğini belirtebilir, teklifleri kabul ederken veya izin verirken koşulları belirtebilir ve kendi konumunun anlaşılmasını isteyebilir.
3.1.3.3. [İşitsel/görsel olarak] gürültülü bir ortamda bile çoğu genel konu hakkında açıkça katılımcı bir tarzda uzayan karşılıklı konuşmalara katılabilir.
3.1.3.4.Hedef dil kullanıcıları ile ilişkilerini, istemeyerek onları güldürmeden veya kızdırmadan veya onların başka bir yetkin dil kullanıcısıyla iletişimleri esnasında davranacaklarından daha farklı davranmalarını gerektirmeden sürdürebilir.
3.1.3.5.Duygularının derecelerini ifade edebilir ve olayların ve deneyimlerin kişisel önemini vurgulayabilir.
3.1.4.Resmî olmayan tartışma (arkadaşlarla):
3.1.4.1.Hedef dilin yetkin kullanıcıları arasında canlı bir tartışmaya ayak uydurabilir.
3.1.4.2.Fikirlerini ve görüşlerini net olarak ifade edebilir, karmaşık tartışma serisini ikna edici bir şekilde sunabilir ve karşı tarafınkileri yanıtlayabilir.
3.1.4.3.Yorum yaparak, bir bakış açısını açık bir şekilde ortaya koyarak, alternatif önerileri değerlendirerek ve varsayımlarda bulunup farklı varsayımlara yanıt vererek, aşina olduğu bağlamlardaki resmî olmayan tartışmalarda aktif rol alabilir.
3.1.4.4.Biraz çaba ile tartışma esnasında etrafında söylenenlerin çoğunu yakalayabilir ancak dilini hiçbir şekilde değiştirmeyen birden çok hedef dil kullanıcısıyla tartışmaya etkin bir şekilde katılmayı zor bulabilir.
3.1.4.5.Uygun açıklamalarda bulunarak, savlar sunarak ve yorumlar yaparak, tartışmada görüşünü açıklayabilir ve onu destekleyebilir.
3.1.5.Resmî tartışma (toplantılar):
3.1.5.1.Görüşleri destekleyen ve onlara karşı çıkan savları doğru bir şekilde belirleyerek canlı bir tartışmaya ayak uydurabilir.
3.1.5.1.Uzmanlık alanı ile ilgili diğer uzmanlarla tartışırken uygun teknik terminolojiyi kullanabilir.
3.1.5.1.Fikirlerini ve görüşlerini net olarak ifade edebilir, karmaşık bir sav serisi ikna edici bir şekilde sunabilir ve yanıt verebilir.
3.1.5.1.Rutin olan ve olmayan resmî tartışmalara aktif olarak katılabilir.
3.1.5.1.Alanıyla ilgili meselelerdeki tartışmaları takip edebilir, öne çıkan noktaları detaylı olarak anlayabilir.
3.1.5.1.Katkıda bulunabilir, görüşlerini açıklayabilir ve onları destekleyebilir, alternatif önerileri değerlendirebilir ve varsayımlarda bulunabilir veya varsayımlar hakkında yorum yapabilir.
3.1.6.Hedef odaklı iş birliği:
3.1.6.1.Ayrıntılı yönergeleri güvenilir bir şekilde anlayabilir.
3.1.6.1.Başkalarını [yapılan işe] katılmaya ve düşündüklerini ifade etmeye vb. davet ederek işin ilerlemesine yardımcı olabilir.
3.1.6.1.Sebepler veya sonuçlar hakkında tahminlerde bulunarak ve farklı yaklaşımların avantaj ve dezavantajlarını değerlendirerek bir konuyu veya sorunu açık bir şekilde özetleyebilir.
3.1.7.Mal ve hizmet alımı:
3.1.7.1.Hak edilmemiş bir trafik cezası, bir dairedeki hasarın mali sorumluluğu veya bir kazayla ilgili suçlama gibi anlaşmazlıkların çözümüne yönelik müzakerelerle dilsel olarak başa çıkabilir.
3.1.7.2.İkna edici bir dil kullanarak bir konudaki zararının giderilmesi için kendisini tatmin edecek adımların ana hatlarını belirleyebilir ve kendisine verilmesine hazır olunması gereken her türlü tavizin sınırlarını açıkça ifade edebilir.
3.1.7.3.Daha karmaşık hizmetlerle ilgili gereksinimleri belirtebilir ve ayrıntılı sorular sorabilir, ör. kira sözleşmeleri.
3.1.7.4.Ortaya çıkan bir sorunu açıklayabilir ve hizmet sağlayıcısının/müşterinin bir taviz vermesi gerektiğini açıkça belirtebilir.
3.1.8.Bilgi alışverişi:
3.1.8.1.Mesleki rolleriyle ilgili tüm çeşitlilikteki konularda karmaşık bilgi ve tavsiyeleri anlayabilir ve bilgi alışverişi yapabilir.
3.1.8.2.Diğer uzmanlarla bilgi alışverişinde bulunurken veya uzmanlık alanını tartışırken uygun teknik terminolojiyi kullanabilir.
3.1.8.3.Ayrıntılı bilgileri güvenilir bir şekilde aktarabilir.
3.1.9.Mülakat yapma ve mülakata girme:
3.1.9.1.Hazırlanmış sorulardan spontane bir şekilde ayrılarak, takip soruları sorarak ve ilginç cevaplar almaya yönelik ek sorular sorarak etkin, akıcı bir mülakat gerçekleştirebilir.
3.1.9.2.Bir mülakatta inisiyatif alabilir ve mülakatı yapandan çok az yardım veya teşvik alarak fikirlerini genişletebilir ve geliştirebilir.
3.1.10.İletişim/haberleşme araçlarını kullanma:
3.1.10.1.Aksan veya terminoloji aşina değilse, açıklama talep edebilmesi koşuluyla, iletişim/haberleşme araçlarını çeşitli kişisel ve mesleki amaçlar için kullanabilir.
3.1.10.2.Aşina olduğu bir kişiyle çeşitli konularda telefon üzerinden uzayan, gündelik karşılıklı konuşmaya katılabilir.
3.2.YAZILI ETKİLEŞİM
3.2.1.Genel yazılı etkileşim:
3.2.1.1.Haberleri ve görüşleri etkili bir şekilde yazılı olarak ifade edebilir ve başkalarının ifadeleriyle ilişki kurabilir.
3.2.2.Yazışma:
3.2.2.1.Deneyimlerin ayrıntılı betimlemelerini yapmak, anlayışlı bir şekilde sorular sormak ve karşılıklı çıkar meselelerini takip etmek için dili akıcı ve etkili bir şekilde kullanarak kişisel yazışmalar yoluyla bir ilişki sürdürebilir.
3.2.2.2.Çoğu durumda yazışmalardaki ve diğer iletişimlerdeki deyimsel ifadeleri ve gündelik anlatımı anlayabilir ve duruma uygun olarak en yaygın olanları kullanabilir.
3.2.2.3.Uygun üslup, dil yapısı ve kuralları kullanarak sorgu, talep, başvuru ve şikâyet mektupları gibi resmî yazışmalar oluşturabilir.
3.2.2.4.Destekleyici ayrıntılar ve istenen sonucun bir beyanını da içeren, güçlü ancak nazik bir şikâyet mektubu oluşturabilirler.
3.2.2.5.Duyguların derecelerini ifade eden, olayların ve deneyimlerin kişisel önemini vurgulayan ve mektuplaştığı kişinin haberleri ve görüşleri hakkında yorum yapan mektuplar oluşturabilir.
3.2.2.6.Kişisel ve mesleki mektup ve e-posta yazarken, bağlama uygun resmiyeti ve kurallarını kullanabilir. Uygun üslup ve kuralları kullanarak resmî davet, teşekkür veya özür mektupları/ e-postaları oluşturabilir.
3.2.2.7.Olgularla sınırlı olmaları koşuluyla uygun dil yapısı ve kuralları kullanarak rutin olmayan mesleki mektuplar oluşturabilir.
3.2.2.8.Belirli bir amaç için gerekli bilgileri mektup veya e-posta yoluyla elde edebilir, derleyebilir ve e-posta yoluyla diğer kişilere iletebilir.
3.2.3.Notlar, mesajlar ve formlar:
3.2.3.1.Gerektiğinde açıklama veya detaylandırma talebinde bulunabilmesi koşuluyla karmaşık kişisel veya mesleki mesajlar alabilir veya bırakabilir.
3.3.ÇEVİRİM İÇİ ETKİLEŞİM
3.3.1.Çevrim içi karşılıklı konuşma ve tartışma:
3.3.1.1.Katkılarını mesaj dizisindeki önceki katkılara bağlayarak, kültürel imaları anlayarak ve uygun şekilde onlara tepki vererek çevrim içi [bilgi/görüş] alışverişine katılabilir.
3.3.1.2.Katkıda bulunanların olağandışı veya karmaşık bir dilden kaçınması ve yanıtlar için zaman tanıması koşuluyla ilgi alanına giren konularda belirli bir uzunlukta görüş bildirerek ve bildirilen görüşlere karşılık vererek çevrim içi tartışmalara aktif olarak katılabilir.
3.3.1.3.Bir moderatörün tartışmayı yönetmeye yardımcı olması koşuluyla katkısını mesaj dizisindeki önceki katkılara etkin bir şekilde bağlayarak birden fazla katılımcının bulunduğu çevrim içi [bilgi/görüş] alışverişine katılabilir.
3.3.1.4.Muhatabın/muhatapların iş birliği yapmaya istekli olması koşuluyla çevrim içi bir etkileşimde ortaya çıkan yanlış anlamaları ve anlaşmazlıkları fark edip bunlarla baş edebilir.
3.3.1.5.Hedef odaklı çevrim içi işlemler ve iş birliği:
3.3.1.6.Belirlenen hedeflere ulaşmak amacıyla gruba rollerini, sorumluluklarını ve son teslim tarihlerini hatırlatarak grubu görevde tutup uzmanlık alanlarındaki çevrim içi iş birliğine dayalı çalışmalarda lider rolü üstlenebilir.
3.3.1.7.Koşulların müzakere edilmesini ve karmaşık ayrıntıların ve özel gereksinimlerin açıklanmasını gerektiren uzmanlık alanına giren çevrim içi iş birliğine dayalı veya işlemsel bilgi alışverişlerine katılabilir.
3.3.1.8.Sorunu çözmeye yardımcı olmak amacıyla nazikçe ve uygun şekilde yanıt vererek çevrim içi iş birliğine dayalı veya işlemsel bilgi alışverişinde ortaya çıkan yanlış anlamalarla ve beklenmeyen sorunlarla baş edebilir.
3.3.1.9.Ortak görevlerin tamamlanmasını sağlamak amacıyla, önerilerini gerekçelendirerek ve destekleyici bir rol oynayarak bir proje üzerinde çalışan bir grupla çevrim içi iş birliği yürütebilir.
3.4.Etkileşim Stratejileri
3.4.1.Söz sırası alma:
3.4.1.1.Uygun bir dil kullanarak tartışmaya müdahale edebilir.
3.4.1.2.Etkili şekilde sıra alarak söylemi uygun şekilde başlatabilir, sürdürebilir ve sonlandırabilir.
3.4.1.3.Konuşmayı başlatabilir, uygun olduğunda sırasını alabilir ve gerektiğinde karşılıklı konuşmayı bitirebilir ancak bunu her zaman zarif bir şekilde yapamayabilir.
3.4.1.4.Zaman kazanmak ve söz sırasını korumak için söylemek istediklerini ifade ederken hazır öbekler (ör. “Bu yanıtlaması zor bir soru”) kullanabilir.
3.4.2.İş birliği yapma:
3.4.2.1.Açıklamalar ve çıkarımlar hakkında geri bildirimde bulunabilir ve bunları takip edebilir ve böylece tartışmanın gelişmesine yardımcı olabilir.
3.4.2.1.Akademik veya mesleki yetkinliği dâhilindeki meselelerde ilgili ana tartışma noktalarını özetleyebilir ve değerlendirebilir.
3.4.2.1.Anladığını teyit ederek, başkalarını davet ederek, vs. aşina olduğu bir zeminde tartışmaya yardımcı olabilir. Bir tartışmada belirli bir aşamada ulaşılan noktayı özetleyebilir ve atılacak sonraki adımları önerebilir.
3.4.3.Açıklama isteme:
3.4.3.1.Birinin söylemek istediğini kendisinin anlayıp anlamadığını kontrol etmek için takip soruları sorabilir ve belirsiz noktaların açıklığa kavuşturulmasını sağlayabilir.
3..4.1.1.Karmaşık, soyut fikirleri anladığından emin olmak için açıklama ve aydınlatılma isteyebilir.
3.4.1.2.Bir grubun bir üyesine örtük bir biçimde ifade edilen veya yetersiz bir biçimde ifade edilenbir konuyu açıklığa kavuşturmak için takip soruları sorabilir.
4.ARACILIK
4.1.1.Genel aracılık:
4.1.1.1.Farklı bakış açılarını takdir ederek insanları meseleleri keşfetmeye teşvik ederek ve ifade şekillerini hassas bir biçimde düzenleyerek fikir paylaşımını destekleyici bir ortam oluşturabilir ve hassas meselelerin tartışılmasını kolaylaştırabilir. İlerlemeye yönelik önerilerde bulunarak diğer kişilerin fikirlerini temel alıp onları geliştirebilir.
4.1.1.2.Konuşanların/ işaret dili kullanıcısının görüşleri ile amaçlarına açıklık getirerek, mesleki, akademik veya kişisel ilgi alanlarına giren konulardaki iyi yapılandırılmış ancak uzun ve savlar açısından önermesel olarak karmaşık metinlerin temel içeriğini aktarabilir.
4.1.1.3.Destek sunarak, ortak hedefleri belirlemeye yönelik sorular sorarak, bu hedeflere nasıl ulaşılacağına ilişkin seçenekleri karşılaştırarak ve sonraki adımda ne yapılması gerektiğine ilişkin önerileri açıklayarak olumlu bir atmosfer yaratıp farklı altyapılara sahip kişilerle iş birliği içinde çalışabilir.
4.1.1.4.Diğerlerinin fikirlerini daha ileriye taşıyabilir, farklı bakış açılarına dair yorumları teşvik eden sorular yöneltebilir ve çözüme veya sonraki adımlara yönelik öneriler sunabilir.
4.1.1.5.Ayrıntılı bilgi ve savları, ör. mesleki, akademik veya kişisel ilgi alanlarındaki karmaşık ama iyi yapılandırılmış metinlerde yer alan önemli noktayı/noktaları güvenilir bir biçimde aktarabilir.
4.1.2.Konuşma veya işaret içeriğinde belirli bilgiyi aktarma:
4.1.2.1.(A dilinde) bir konferansta yapılan sunumlardan veya (A dilinde) bir kitapta yer alan makalelerden hangilerinin belli bir amaçla bağlantısı olduğunu (B dilinde) aktarabilir.
4.1.2.2.(A dilinde) genel konular ve kendi ilgi alanına yönelik konular üzerine olan resmî yazışmalardaki ve/veya raporlardaki ana noktaları (B dilinde) aktarabilir.
4.1.3.Yazı içeriğinde belirli bilgiyi aktarma:
4.1.3.1.(A dilinde yapılan) bir konferanstaki sunumlardan hangilerinin daha ayrıntılı ele alınması gerektiğini belirterek sunumlardan hangilerinin konuyla bağlantılı olduğunu (B dilinde) yazılı olarak aktarabilir.
4.1.3.2.(A dilinde) mesleki, akademik veya kişisel ilgi alanına giren önermesel olarak karmaşık ancak iyi yapılandırılmış metinlerde yer alan konuyla bağlantılı noktaları (B dilinde) yazılı olarak aktarabilir.
4.1.3.3. (A dilinde) akademik veya mesleki yayınlarda yer alan bir makaledeki bağlantılı noktaları (B dilinde) yazılı olarak aktarabilir.
4.1.3.4.A dilinde yapılan) bir konferanstaki sunumlardan hangilerinin daha ayrıntılı ele alınması gerektiğini belirterek sunumlardan hangilerinin konuyla bağlantılı olduğunu (B dilinde) yazılı olarak aktarabilir.
4.1.3.5. (A dilinde) mesleki, akademik veya kişisel ilgi alanına giren önermesel olarak karmaşık ancak iyi yapılandırılmış metinlerde yer alan konuyla bağlantılı noktaları (B dilinde) yazılı olarak aktarabilir.
4.1.3.6. (A dilinde) akademik veya mesleki yayınlarda yer alan bir makaledeki bağlantılı noktaları (B dilinde) yazılı olarak aktarabilir
4.1.4.Konuşma veya işaret içeriğinde verileri açıklama:
4.1.4.1.(A dili metindeki) ilgi alanına giren konular üzerine, karmaşık diyagramlarda, grafiklerde ve diğer görsel olarak düzenlenmiş bilgide yer alan ayrıntılı bilgileri, (B dilinde) güvenilir bir şekilde yorumlayabilir ve betimleyebilir.
4.1.4.2.Yazı içeriğinde verileri açıklama:
4.1.4.3. (A dili metindeki) ilgi alanındaki diyagramlardan ve görsel olarak düzenlenmiş verilerden ayrıntılı bilgileri (B dilinde) yorumlayabilir ve güvenilir bir şekilde yazılı olarak sunabilir.
4.1.5.Konuşma veya işaret içeriğinde metin işlemleme:
4.1.5.1.(A dilinde) ilgi ve uzmanlık alanıyla bağlantılı, geniş çeşitlilikte konular üzerine düzenlenmiş karmaşık metinlerde yer alan bilgi ve savları (B dilinde) açık ve iyi yapılandırılmış bir dille özetleyebilir.
4.1.5.2.(A dilinde) karmaşık tartışmaların ana noktalarını, ortaya konulmuş farklı bakış açılarını değerlendirerek (B dilinde) özetleyebilir.
4.1.6.Yazı içeriğinde metin işlemleme:
4.1.6.1.(A dilinde) mesleki, akademik ve kişisel ilgi alanına giren konularda iyi düzenlenmiş ancak önermesel olarak karmaşık olan metinlerin temel içeriğini yazılı olarak (B dilinde) özetleyebilir.
4.1.6.2. (A dilinde) özel ilgi alanına giren akademik ve mesleki yayınlardaki bilgi ve bakış açılarını yazılı olarak (B dilinde) karşılaştırabilir, kıyaslayabilir ve sentezleyebilir.
4.1.6.3. (A dilinde) karmaşık bir metinde ifade edilen bakış açısını metinde yer alan belirli bilgilere atıfta bulunup yaptığı çıkarımları destekleyerek yazılı olarak (B dilinde) açıklayabilir.
4.1.6.4. (A dilinde) ilgi ve uzmanlık alanıyla ilgili konularda yazılmış karmaşık metinlerin ana içeriğini yazılı olarak (B dilinde) özetleyebilir.
4.1.7.Yazı içeriğinde metin işlemleme:
4.1.7.1.(A dilinde) mesleki, akademik ve kişisel ilgi alanına giren konularda iyi düzenlenmiş ancak önermesel olarak karmaşık olan metinlerin temel içeriğini yazılı olarak (B dilinde) özetleyebilir.
4.1.7.2.(A dilinde) özel ilgi alanına giren akademik ve mesleki yayınlardaki bilgi ve bakış açılarını yazılı olarak (B dilinde) karşılaştırabilir, kıyaslayabilir ve sentezleyebilir.
4.1.7.3. (A dilinde) karmaşık bir metinde ifade edilen bakış açısını metinde yer alan belirli bilgilere atıfta bulunup yaptığı çıkarımları destekleyerek yazılı olarak (B dilinde) açıklayabilir.
4.1.7.4. (A dilinde) ilgi ve uzmanlık alanıyla ilgili konularda yazılmış karmaşık metinlerin ana içeriğini yazılı olarak (B dilinde) özetleyebilir
4.1.8.Yazılı bir metni konuşmada veya işaretleşmede tercüme:
4.1.8.1.(A dilinde yazılmış), kendi mesleki, akademik ve kişisel ilgi alanlarına giren konulardaki bilgi ve savlar içeren karmaşık metinleri (B diline) sözlü tercüme edebilir.
4.1.9.Yazılı bir metni yazıda tercüme etme:
4.1.9.1.(A dilinden B diline) dilin normal kullanımını yansıtan anlaşılır bir biçimde düzenlenmiş tercümeler üretebilir ancak kaynak metnin düzeninden, paragraf yapısından, noktalama kullanımından ve kendine özgü biçimlendirmesinden fazlaca etkilenmiş olabilir.
4.1.9.2.(A dilinde) kaynak metindeki cümle ve paragraf yapısını sıkı sıkıya takip eden ama o metnin ana noktalarını doğru bir şekilde aktaran (B dilinde) tercümeler üretebilir ancak tercüme okunduğunda kulağa tuhaf gelme olasılığı vardır.
4.1.10.Not alma (dersler, seminerler, toplantılar vb.):
4.1.10.1.Aşina olduğu bir konuya dair, açık bir şekilde yapılandırılmış bir dersi anlayabilir ve o andaki ifade ediş biçimine odaklanma eğilimi gösterip bazı bilgileri gözden kaçırsa bile kendisine önemli gelen noktalara yönelik notlar alabilir.
4.1.10.2.Kendi ilgi alanında ortaya çıkması olası çoğu meseleye yönelik toplantı ve seminerlerde doğru notlar alabilir.
4.1.11.Yaratıcı metinlere (edebiyat dâhil) yönelik kişisel görüşleri ifade etme:
4.1.11.1.Fikirlerini ortaya koyarak ve onları örnekler ve savlarla destekleyerek bir esere yönelik tepkilerinin açık bir sunumunu yapabilir.
4.1.11.2.Bir öykü, roman, film veya oyundaki olay örgüsünün gelişimine, karakterlere ve temalara yönelik kişisel yorumunu ortaya koyabilir.
4.1.11.3.Bir esere yönelik duygusal tepkisini betimleyebilir ve tepkinin ne şekilde ortaya çıktığını ayrıntılı olarak anlatabilir.
4.1.11.4.Bir eserde neleri fark edip hangi nedenle takdir ettiğini açıklayarak eserdeki ifade yapısına, tarza ve içeriğe yönelik tepkilerini belli ayrıntılar vererek ifade edebilir.
4.1.12.Yaratıcı metinleri (edebiyat dâhil) çözümleme ve eleştirme:
4.1.12.1.Temaları, karakterleri ve sahneleri dikkate alarak, benzerlik ve zıtlıkları açığa çıkartarak ve bunların aralarındaki bağlantıların uyumunu ortaya koyarak, iki eser arasında karşılaştırmalar yapabilir.
4.1.12.2.Tematik, yapısal ve biçimsel özelliklerin farkına vararak ve diğer kişilerin görüşleri ile savlarına gönderimde bulunarak, bir eser hakkında gerekçelendirilmiş görüş sunabilir.
4.1.12.3.Örnekler vererek bir eserin karakterlerle özdeşleşmeyi nasıl teşvik ettiğini değerlendirebilir
4.1.12.4.Farklı eserlerin aynı temayı işlemeleri açısından nasıl farklılaştıklarını betimleyebilir.
4.1.13.Akranlarla olan iş birliğine dayalı etkileşimi kolaylaştırma:
4.1.13.1.İnsanların tepkilerine bağlı olarak, sorularını ifade etme biçimini ayarlayabilir ve/veya grup etkileşimine müdahale edebilir.
4.1.13.2.Bir grup tartışmasında, belirtilen fikirleri ve kararları not ederek, bunları grupla birlikte tartışarak ve daha sonra grubun görüşlerini genele yapılan bir toplantıda özetleyerek grup sözcüsü olarak hareket edebilir.
4.1.13.3.İş birliğine dayalı çalışmanın nasıl düzenleneceğine yönelik tartışmayı teşvik etmek için sorular sorabilir.
T4.1.13.4.akım çalışması için hedeflerin belirlenmesine yardımcı olabilir ve bu hedeflerin nasıl gerçekleştirileceğine yönelik seçenekleri karşılaştırabilir.
4.1.13.5.Bir sonraki adımda neyin dikkate alınacağını ve nasıl ilerleneceğini önererek, bir tartışmayı yeniden odaklayabilir.
4.1.14.Anlamı yapılandırmak için iş birliği yapma:
4.1.14.1.İnsanların tepkilerine bağlı olarak, sorularını ifade etme biçimini ayarlayabilir ve/veya grup etkileşimine müdahale edebilir.
4.1.14.2.Bir grup tartışmasında, belirtilen fikirleri ve kararları not ederek, bunları grupla birlikte tartışarak ve daha sonra grubun görüşlerini genele yapılan bir toplantıda özetleyerek grup sözcüsü olarak hareket edebilir.
4.1.14.3.İş birliğine dayalı çalışmanın nasıl düzenleneceğine yönelik tartışmayı teşvik etmek için sorular sorabilir.
4.1.14.4.Takım çalışması için hedeflerin belirlenmesine yardımcı olabilir ve bu hedeflerin nasıl gerçekleştirileceğine yönelik seçenekleri karşılaştırabilir.
4.1.14.5.Bir sonraki adımda neyin dikkate alınacağını ve nasıl ilerleneceğini önererek, bir tartışmayı yeniden odaklayabilir.
4.1.1.15.Anlamı yapılandırmak için iş birliği yapma:
4.1.15.1.Karmaşık bir görevde çözülmesi gereken ana sorunu ve dikkate alınması gereken önemli hususları vurgulayabilir.
4.1.15.2.Fikirleri ifade ederek ve onları ortaklaşa geliştirerek, ayrıntıları açıklayarak ve gelecek eylem için önerilerde bulunarak, iş birliği içinde karar vermeye ve problem çözmeye katkıda bulunabilir.
4.1.15.3.Başkalarının söylediklerini ileterek, farklı bakış açılarını özetleyerek, detaylandırarak ve değerlendirerek bir gruptaki tartışmayı düzenlemeye yardımcı olabilir.
4.1.15.4.Başkalarının fikir ve görüşlerini daha da geliştirebilir.
4.1.15.5.Fikirlerini bir grup içinde sunabilir ve diğer grup üyelerinin kendi bakış açılarını yansıtan tepkilerini dile getirmeleri için onlara sorular yöneltebilir.
4.1.15.6.Bir meselenin iki farklı yönünü lehte ve aleyhte savlar sunarak ele alabilir ve bir çözüm veya uzlaşma önerebilir.
4.1.16.Etkileşimi yönetme:
4.1.16.1.İş birliğine dayalı grup çalışmasını verimli bir şekilde düzenleyebilir ve yönetebilir.
4.1.16.2.Bir grubu göreve geri döndürmek veya eşit dağılımlı katılım sağlamak için, araya girip müdahale etmeden bireysel ve grup çalışmalarını izleyebilir.
4.1.16.3.İnsanların dikkatini görevin çeşitli yönlerine odaklamak amacıyla, yerinde sorular sorarak ve önerilerde bulunarak destekleyici bir şekilde araya girebilir
4.1.16.4.Grup çalışması için açık yönergeler vererek iş birliği sürecinde katılımcıların farklı rollerini açıklayabilir.
4.1.16.5.Problem çözümünü veya öneri seçeneklerini değerlendirmeyi içeren küçük gruplardaki iş birliğine dayalı tartışmanın temel kurallarını açıklayabilir.
4.1.16.6.Bir grubu yeni yönlendirmelerle göreve döndürmek veya daha eşit dağılımlı bir katılıma teşvik etmek için gerektiğinde müdahale edebilir.
4.1.17.Kavramsal konuşmayı teşvik etme:
4.1.17.1.Bir gruptaki kişileri düşüncelerini betimlemeye ve detaylandırmaya teşvik edebilir.
4.1.17.2.Bir kavram veya çözüm bulmak amacıyla, bir gruptaki kişileri birbirlerinin bilgi ve fikirlerini temel alıp bu bilgi ve fikirleri geliştirmeye teşvik edebilir.
4.1.17.3.İnsanları düşüncelerini genişletmeye ve görüşlerini doğrulamaya veya netleştirmeye teşvik etmek için sorular sorabilir ve geri bildirimler verebilir.
4.1.17.4.İnsanların fikirlerini temel alıp onları geliştirebilir ve bu fikirleri tutarlı bir düşünce serisiyle ilişkilendirebilir.
4.1.17.5.İnsanlardan bir fikrin nasıl tartışılan ana konuya uyduğunu açıklamalarını isteyebilir.
4.1.18.Çoğul kültürlü bir ortam sağlama:
4.1.18.1.İçinde yer alanların aşina olmadığı belirli bir durumda nasıl ilerleneceğine yönelik bir fikir birliği oluşturmak için sosyokültürel gelenekler hakkındaki bilgisinden yararlanabilir.
4.1.18.2.Kültürlerarası karşılaşmalarda kendi dünya görüşü dışındaki bakış açılarını takdir ettiğini gösterebilir ve kendisini bağlama uygun bir şekilde ifade edebilir.
4.1.18.3.Farklı fikirleri, duyguları ve bakış açılarını anladığını ve takdir ettiğini ifade ederek ve katılımcıları birbirlerinin fikirlerine katkıda bulunmaya ve o fikirlere yönelik görüşlerini belirtmeye davet ederek ortak bir iletişim kültürünü teşvik edebilir.
4.1.18.4.Farklı kültürel yönelimlere sahip insanlarla, görüş ve bakış açılarındaki benzerlikleri ve farklılıkları tartışarak, iş birliği içinde çalışabilir.
4.1.18.5.Diğer kültürlerden insanlarla iş birliği yaparken ortak prosedürler oluşturmak amacıyla çalışma şeklinde uyarlamalar yapabilir
4.1.19.Resmî olmayan durumlarda (arkadaşlar ve meslektaşlarla) aracı görevi üstlenme:
4.1.19.1.Ayrıntılı bilgileri aktararak, her iki tarafın da dikkatini arka plan bilgilerine ve sosyokültürel ipuçlarına çekerek ve gerektiğinde açıklayıcı ve tamamlayıcı sorular yönelterek /açıklamalar yaparak, (A ve B dilleri arasında) aracılık yapabilir.
4.1.19.2.Kültürel ipuçlarını uygun şekilde yorumlayarak ve gerektiğinde ek açıklamalar yaparak, kendi alanında (A dilinde) yapılan bir karşılama konuşmasında, bir anekdot/anı paylaşımında veya bir sunumda, sunan kişinin konuşma sırasında sık sık aracılığa yönelik duraklaması koşuluyla, söylenenlerin anlamını (B dilinde) iletebilir.
4.1.19.2.İlgi alanına giren konularda, (A dilinde) söylenenlerin anlamını, önemli açıklamaların ve bakış açılarının önemini aktararak ve gerektiğinde açıklayarak, ihtiyaç olursa muhatapların açıklama yapması koşuluyla, (B dilinde) iletebilir.
4.1.20.Hassas durumlarda ve anlaşmazlıklarda iletişimi kolaylaştırma:
4.1.20.1.Anlaşmazlık içindeki tarafların fikir birliğine varmalarına yardımcı olmak amacıyla mahcubiyet veya gücenmeyi en aza indirmek için açık uçlu, tarafsız sorular sorarak muhtemel çözümleri ortaya çıkarabilir.
4.1.20.2.Anlaşmazlık içindeki tarafların görüşünü daha açık bir şekilde yeniden belirleyerek ve ihtiyaç ve hedeflerine öncelik vererek birbirlerini daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir.
4.1.20.3.Neyin üzerinde anlaşmaya varıldığının ve tarafların her birinden ne beklendiğinin açık ve doğru bir özetini yapabilir.
4.1.20.4.Sorular sorarak ortak payda alanlarını belirleyebilir ve her iki tarafı da olası çözümleri vurgulamaya davet edebilir.
4.1.20.5.Bir anlaşmazlıktaki ana noktaları kabul edilebilir bir netlik içinde özetleyebilir ve ilgili tarafların bakış açılarını açıklayabilir.
4.1.20.6.İki tarafın yaptığı açıklamaları özetleyebilir, anlaşma alanlarını ve anlaşmanın önündeki engelleri vurgulayabilir.
4.1.21.Var olan bilgi birikimiyle ilişkilendirme:
4.1.21.1.Oturumun amaçları ile katılımcının/ katılımcıların kişisel veya mesleki ilgi alanları ve deneyimleri arasındaki bağlantıları belirgin bir şekilde açıklayabilir.
4.1.21.2.İnsanları mevcut bilgi ve deneyimleri ile bağlantı kurmaya teşvik etmek için, onlara soru sorabilir ve geri bildirimde bulunabilir.
4.1.21.3.Yeni bir kavram veya prosedürü, insanların aşina olduğu bir kavramla karşılaştırarak açıklayabilir.
4.1.22.Dili uyarlama:
4.1.22.1.Kendi alanına ait teknik konuları, o alana yönelik uzmanlık bilgisine sahip olmayan bir alıcının anlayabilmesi için teknik olmayan bir dil kullanarak açıklayabilir.
4.1.22.2.Kendi alanı ile ilgili karmaşık bir bilgiyi, basit bir dilde açımlayarak, başkaları için daha açık ve belirgin bir hâle getirebilir.
4.1.22.3.İlgi duyulan bir konu üzerine yazılmış bir metnin ana içeriğini (ör. bir deneme, herkese açık bir tartışma forumu, bir sunum), daha basit bir dilde açıklayarak başkaları için erişilebilir hâle getirebilir.
4.1.23.Karmaşık bilgiyi parçalara bölme:
4.1.23.1.Bir savın içeriğini ayrı ayrı sunarak karmaşık bir meseleyi anlaşılması basit hâle getirebilir.
4.1.23.2.Karmaşık bir süreci bir dizi küçük adıma bölerek daha kolay anlaşılır hâle getirebilir.
4.1.24.Yoğun bir metni detaylandırarak açma:
4.1.24.1.Örnekler, gerekçeler, açıklayıcı yorumlar ekleyerek ilgi alanındaki bir metnin içeriğini hedef okur için daha erişilir yapabilir.
4.1.24.2.Somut örnekler vererek, adım adım özetleyerek, ana noktaları tekrar ederek, ilgi duyduğu alandaki konulara yönelik kavramları daha erişilir yapabilir.
4.1.24.3.Tekrarlama kullanarak ve örnekler ekleyerek yeni bir bilgiyi daha erişilir yapabilir.
4.1.25.Metnin anlaşılırlığını kolaylaştırma:
4.1.25.1.İlgisiz ve tekrar eden bilgiyi çıkararak ve hedef okuru dikkate alarak kaynak metni basitleştirebilir.
4.1.25.2.İlgisiz ve tekrar eden bilgiyi çıkararak ve hedef okuru dikkate alarak kaynak metni basitleştirebilir.
4.1.25.3.Önemli içeriği daha erişilebilir hâle getirmek amacıyla, belirli bir hedef kitle için alakalı yeni bilgi eklemeyen kısımları çıkartarak kaynak metni düzenleyebilir.
4.1.25.4.Bir metnin farklı yerlerinde geçen ilgili ve tekrar eden bilgiyi ayırt edebilir ve gerekli mesajı daha açık hâle getirmek için kaynaştırabilir.
4.2.Çoğul Dilli ve Çoğul Kültürlü Yetkinlik
4.2.1.Çoğul kültürlü birikimi temel alıp geliştirme:
4.2.1.1.Yargıların ve önyargıların sıklıkla temellendiği örtük değerlere farkındalık göstererek kendisinin ve diğer sosyal grupların bakış açıları ve uygulamalarını tanımlayabilir ve değerlendirebilir.
4.2.1.2.Kendi toplumunun ve aşina olduğu diğer toplumların kültürel varsayımları, yerleşmiş fikirleri, basmakalıp inanışları ve önyargıları hakkındaki yorumlarını açıklayabilir.
4.2.1.3.Başka bir kültüre ait bir belge veya olayı yorumlayabilir ve açıklayabilir ve bu belgeyi ve olayı kendi kültürüne ve/veya aşina olduğu başka kültürlere ait belgeler veya olaylarla ilişkilendirebilir.
4.2.1.4.Kendi toplumu ve diğer toplumlarla ilgili iletişim araçlarında yer alan bilgi ve görüşlerin tarafsızlığını ve dengesini tartışabilir.
4.2.1.5.Kültürel olarak belirlenmiş davranış kalıplarındaki (ör. mimikler ve ses tonu veya işaret dilleri için işaret boyutu) benzerlik ve farklılıkları belirleyip bunların üzerine derin düşünebilir ve karşılıklı anlayışı müzakere etmek amacıyla bunların önemini tartışabilir.
4.2.1.6.Kültürlerarası bir temasta birinin belirli bir durumda mutlak kabul ettiği bir şeyin başkaları tarafından aslında kabul görmediğini fark edebilir ve tepki verip kendini uygun bir şekilde ifade edebilir.
4.2.1.7.Söz konusu kültürdeki kültürel ipuçlarını genellikle uygun bir şekilde yorumlayabilir.
4.2.1.8.Kendi kültürü ve diğer kültürlerdeki belirli iletişim yolları ve bunların ortaya çıkarabileceği yanlış anlaşılma riskleri üzerine derin düşünebilir ve bunları açıklayabilir.
4.2.2.Çoğul dilli kavrama:
4.2.2.1.Kavramayı desteklemek amacıyla, çoğul dilli birikimlerinde bulunan dillerdeki zıt metin türü gelenekleri ve metin kalıpları hakkındaki bilgisini kullanabilir.
4.2.3.Çoğul dilli birikimi temel alıp geliştirme:
4.2.3.1.İletişimin verimliliğini artırmak amacıyla belirli bir durumda çoğul dilli birikimindeki farklı dillerden esnek bir şekilde yararlanmanın ne derece uygun olduğunu fark edebilir.
4.2.3.2.Ortak bir dil bilmeyen üçüncü kişilerle veya o kişilerin birbirleriyle arasındaki kavramaya yardımcı olmak amacıyla çoğul dilli birikimindeki diller arasında etkili bir şekilde geçiş yapabilir.
4.2.3.3.Özellikle tartışılan durum/kavram için uygun olan çoğul dilli birikimindeki başka bir dilden bir ifadeyi/ anlatımı, gerektiğinde muhatabı için açıklayarak başka bir ifadenin içine yerleştirebilir.
4.2.3.4.Uzmanlık gerektiren bilgiyi ve ilgi alandaki bir konuyla ilgili meseleleri farklı muhataplara aktarmak amacıyla çoğul dilli birikimindeki diller arasında geçiş yapabilir.
4.2.3.İş birliğine dayalı iletişim sırasında bir görevin doğasını, temel basamaklarını, alınacak kararları ve beklenen sonuçları belirginleştirmek amacıyla çoğul dilli birikimindeki farklı dillerden yararlanabilir.
4.2.3.5.Diğer insanların kendilerini rahat hissettikleri bir dili kullanmaları için cesaretlendirmek amacıyla çoğul dilli birikimindeki farklı dillerden yararlanabilir.
5.YETKİNLİK
5.1.Dilsel Yetkinlik
5.1.1.Genel dil varlığı:
5.1.1.1.Engin çeşitlilikteki karmaşık dil bilgisi yapılarını uygun şekilde ve önemli ölçüde bir esneklikle kullanabilir.
5.1.1.2.Söylemek istediklerini kısıtlamak zorunda kalmadan, kendini belirgin bir şekilde ifade etmek için engin bir dil varlığından uygun bir yapı seçebilir.
5.1.2.Söz varlığı:
5.1.2.1.Uzmanlık alanlarını diğer uzmanlarla tartışırken kendi alanının temel teknik terminolojisini anlayabilir ve kullanabilir.
5.1.2.2.Alanıyla bağlantılı meseleler ve çoğu genel konu için iyi bir söz varlığına sahiptir.
5.1.2.3.Sık tekrardan kaçınmak için ifadesini çeşitlendirebilir ancak sözlüksel boşluklar yine de tereddüte ve dolambaçlı ifadelere neden olabilir.
5.1.2.4.Çoğu bağlamda oldukça sistematik biçimde birçok kelimenin/işaretin uygun eş dizimlerini üretebilir.
5.1.2.5.Uzmanlık gerektiren kelimelerin çoğunu anlayabilir ve kullanabilir ancak bunun dışında uzmanlık gerektiren terminolojisiyle ilgili sorunları vardır.
1.3.Dil bilgisel doğruluk:
5.1.3.1.İyi dil bilgisi kontrolü vardır, ara sıra “sürçmeler” veya sistematik olmayan hatalar ve cümle yapısında küçük kusurlar meydana gelebilir ancak bunlar nadirdir ve çoğu zaman geriye dönük olarak düzeltilebilir.
5.1.3.2.Nispeten yüksek derecede dil bilgisi kontrolü vardır. Yanlış anlamaya neden olan hatalar yapmaz.
5.1.3.3.Karmaşık yapıları sabit bir şekilde bazı hatalarla kullanma eğiliminde olmasına rağmen basit dil yapılarına ve bazı karmaşık dil bilgisi kalıplarına iyi derecede hâkimdir.
5.1.4.Sözcük denetimi:
5.1.4.1.İletişimi engellemeden bazı karışıklıklar ve yanlış sözcük/işaret seçimi oluşsa bile sözlüksel doğruluk genellikle yüksektir
5.1.5.Sesletim:
5.1.5.1.Hedef dildeki seslerin büyük bir kısmını uzayan dil üretimlerinde açık biçimde sesletebilir, birkaç sistematik yanlış söyleyişe rağmen baştan sona anlaşılabilirdir.
5.1.5.2.Aşina olmadığı çoğu kelimenin ses bilimsel özelliklerini (ör. kelime vurgusu) kabul edilebilir bir doğrulukla (ör. okurken) tahmin etmek için birikiminden genelleme yapabilir.
5.1.6.Bürünsel:
5.1.6.1.Konuştuğu diğer dillerden biraz etkilenmiş olsa bile, iletmek istediği mesajı desteklemek için bürünsel özellikler (ör. vurgu, tonlama, ritim) kullanabilir.
5.1.7.Yazım denetimi:
5.1.7.1.Standart düzen ve paragraflama kurallarını izleyen, açıkça anlaşılır, aralıksız yazı üretebilir.
5.1.7.1.Yazım ve noktalama işaretleri kabul edilebilir ölçüde doğrudur ancak ana dili etkisi görülebilir.
5.2.TOPLUM DİL BİLİMSEL YETKİNLİK
5.2.1.Toplum dilbilimsel uygunluk:
5.2.1.1.Üslup geçişlerini fark edip takdir ederek geniş çeşitlilikteki deyimsel ifadeleri ve gündelik anlatımı tanıyabilir ancak ara sıra, özellikle aksan aşina değilse, ayrıntıları doğrulaması gerekebilir.
5.2.1.2.Mizah, ironi ve örtük kültürel göndermeleri anlayabilir ve ince anlam ayrımlarını yakalayabilir.
5.2.1.3.Önemli ölçüde argo ve deyimsel kullanımın geçtiği filmleri takip edebilir.
Duygusal, kinayeli ve şaka amaçlı kullanım dâhil olmak üzere sosyal amaçlar için dili esnek ve etkili bir şekilde kullanabilir.
5.2.1.4.Resmîlik düzeylerini (üslup ve tarz) sosyal bağlama uygun olduğu şekilde resmî, resmî olmayan veya günlük gündelik anlatıma uyacak şekilde ayarlayabilir ve tutarlı bir üslup sürdürebilir.
5.2.1.5.Eleştirel yorumlarını şekillendirebilir veya diplomatik olarak aynı fikirde olmadığını kuvvetli bir şekilde ifade edebilir.
5.3.EDİMSEL YETKİNLİK
5.3.1.Esneklik:
5.3.1.1.Söylediklerini ve ifade etme araçlarını duruma ve alıcıya göre ayarlayabilir ve koşullara uygun bir resmiyet düzeyi benimseyebilir.
5.3.1.1.Normalde karşılıklı konuşmada bulunan yön, tarz ve vurgu değişikliklerine uyum sağlayabilir.
5.3.1.2.Söylemek istediği şeyin ifade ediliş biçimini değiştirebilir.
5.3.1.3.Bir noktayı vurgulamak veya açıklamak için bir fikri yeniden ifade edebilir.
5.3.2.Söz sırası alma:
5.3.2.1.Uygun bir dil kullanarak tartışmaya müdahale edebilir.
5.3.2.2.Etkili şekilde sıra alarak, söylemi uygun şekilde başlatabilir, sürdürebilir ve sonlandırabilir.
5.3.2.2.Konuşmayı başlatabilir, uygun olduğunda sırasını alabilir ve gerektiğinde karşılıklı konuşmayı bitirebilir ancak bunu her zaman zarif bir şekilde yapamayabilir.
5.3.2.2.Zaman kazanmak ve söz sırasını korumak için söylemek istediklerini ifade ederken hazır öbekler (ör. “Bu yanıtlaması zor bir soru”) kullanabilir.
5.3.3.Tematik gelişim:
5.3.3.1.Önemli noktaları uygun şekilde vurgulayarak ve ilgili destekleyici ayrıntılarla sistematik olarak bir sav geliştirebilir.
5.3.3.2.Karmaşık bir savın ana hatlarını ikna edici bir şekilde sunabilir ve bunlara yanıt verebilir.
5.3.3.3.Fikirlerini iletirken ilgili iletişimsel görevin geleneksel yapısını takip edebilir.
5.3.3.1.Ana noktalarını ilgili destekleyici ayrıntılar ve örneklerle genişleterek ve destekleyerek belirgin bir açıklama veya anlatı geliştirebilir.
5.3.3.4.Yardımcı noktalar ve ilgili örneklerle bakış açılarını belirli bir uzunlukta genişleterek ve destekleyerek açık bir sav geliştirebilir.
5.3.3.5.Çeşitli seçeneklerin avantaj ve dezavantajlarını değerlendirebilir. Gerçek ve görüş arasındaki farkı açıkça gösterebilir.
5.3.4.Tutarlılık ve bağdaşıklık:
5.3.4.1.Fikirler arasındaki ilişkileri açıkça belirtmek için çeşitli bağlantı ifadelerini verimli bir şekilde kullanabilir.
5.3.4.2.Uzun bir katkıda bir miktar “sıçrama” olsa bile ifadelerini açık ve tutarlı bir söylemle ilişkilendirmek için sınırlı sayıda bağdaşıklık ögeleri kullanabilir.
5.3.4.3.Çeşitli bağlantı ifadeleri ve bağdaşıklık ögelerini kullanarak genellikle iyi düzenlenmiş ve kendi içinde tutarlı metinler üretebilir.
5.3.4.4.Daha uzun metinleri açık, mantıklı paragraflar hâlinde yapılandırabilir.
5.3.5.Önermesel netlik:
5.3.5.1.Ayrıntılı bilgileri güvenilir bir şekilde aktarabilir.
5.3.5.2.Dilleri ifade gücü ve deyimsellikten yoksun olsa bile daha zorlu durumlarda bile ana noktaları iletebilir.
5.3.6.Akıcılık:
5.3.6.1.Genellikle daha da uzun karmaşık dil kullanımında dikkate değer bir akıcılık ve ifade kolaylığı göstererek spontane bir biçimde iletişim kurabilir.
5.3.6.2.Oldukça dengeli bir tempoda, farklı uzunluklarda dil kullanımı üretebilir fakat kalıplar ve ifadeler ararken tereddüt yaşasa bile az sayıda fark edilir derecede uzun duraksama vardır.
5.3.6.3.Her iki tarafı da zorlamadan hedef dilin kullanıcıları ile düzenli etkileşim kurulmasını oldukça mümkün kılan bir akıcılık ve doğallık ile etkileşimde bulunabilir.