İngilizce Dolaylı ve Dolaysız Cümleler

İngilizcede bir kişinin söylediklerini aktarmanın iki temel yolu vardır: dolaysız (direct) ve dolaylı (indirect) cümleler. Dolaysız cümlelerde birinin söylediği ifade aynen aktarılırken, dolaylı cümlelerde cümlenin yapısı değiştirilerek daha dolaylı bir aktarım yapılır. Bu iki yapıyı etkili bir şekilde kullanmak, İngilizcede iletişim kurma becerilerinizi geliştirecektir.

Dolaysız Cümle (Direct Speech)

Dolaysız cümleler, bir kişinin söylediği ifadeyi doğrudan, olduğu gibi aktarır. Bu tür cümlelerde, tırnak işareti kullanılarak konuşma cümlesi birebir aktarılır.

Örneğin:

• Jane said, "I am going to the store."
• He said, "I will call you tomorrow."

Bu örneklerde, ifadeler aynen aktarılmıştır ve herhangi bir gramer değişikliği yapılmamıştır.

Dolaylı Cümle (Indirect Speech)

Dolaylı cümlelerde, söylenen ifade farklı bir şekilde yeniden yapılandırılarak aktarılır. Genellikle “said” (dedi), “told” (söyledi) gibi ifadeler kullanılır ve cümlede belirli değişiklikler yapılır. Dolaylı cümlelerde, zaman uyumuna dikkat etmek önemlidir; bu, İngilizcede "backshift" olarak bilinir.

Zaman Değişimi (Backshift)

Dolaylı cümlelere dönüştürürken, genellikle cümlenin fiil zamanı bir basamak geriye çekilir:

• Geniş zaman, geçmiş zamana çevrilir (örneğin, "am" → "was").
• Şimdiki zamanın hikayesi, geçmişin hikayesine çevrilir (örneğin, "is doing" → "was doing").
• Gelecek zaman "will" ifadesi, "would" olarak değiştirilir.

Örneğin:

• He said, "I am studying English." → He said that he was studying English.
• She said, "I will visit you tomorrow." → She said that she would visit me the next day.

Yukarıdaki örneklerde, “am” fiili “was” olarak değişmiş ve “will” fiili ise “would” olarak geriye çekilmiştir. "Tomorrow" ifadesi "the next day" olarak değiştirilmiştir.

Zamir Değişimi

Dolaylı cümlede, zamirler de konuşan kişiye ve cümlenin bağlamına göre değişir. Örneğin, "I" zamiri "he" veya "she" olarak değişebilir, "my" zamiri ise "his" veya "her" şeklinde düzenlenebilir.

Örneğin:

• He said, "I have finished my homework." → He said that he had finished his homework.

Bu cümlede, "I" zamiri "he" olarak ve "my" zamiri "his" olarak değiştirilmiştir.

Yer ve Zaman Belirleyicilerinin Değişimi

Dolaylı cümlelerde, "burada" anlamına gelen "here" ifadesi "there" olarak, "şimdi" anlamına gelen "now" ifadesi "then" olarak değiştirilir. "Today" ifadesi "that day," "tomorrow" ifadesi "the next day," ve "yesterday" ifadesi "the previous day" şeklinde değiştirilir.

Örneğin:

• She said, "I am here now." → She said that she was there then.

Bu örnekte, "here" ifadesi "there" olarak, "now" ifadesi ise "then" olarak değişmiştir.

Başka bir örnek:

• He said, "I saw her yesterday." → He said that he had seen her the previous day.

Bu cümlede "yesterday" ifadesi "the previous day" olarak değiştirilmiştir.

Soruların Dolaylı Cümleye Çevrilmesi

Soru cümleleri dolaylı cümleye çevrilirken "if" veya "whether" gibi bağlaçlar eklenir. Yardımcı fiil, özne sonrasına yerleştirilir ve soru ifadesi yeniden yapılandırılır.

Örneğin:

• She asked, "Are you coming to the party?" → She asked if I was coming to the party.

Bu örnekte "Are you coming" ifadesi "if I was coming" olarak yeniden düzenlenmiştir.

Başka bir örnek:

• He asked, "What time does the meeting start?" → He asked what time the meeting started.

Burada "does the meeting start" yapısı, dolaylı cümlede "the meeting started" olarak değiştirilmiştir.

Emir Cümlelerinin Dolaylı Cümleye Çevrilmesi

Emir cümlelerinde “tell” (söylemek) veya “ask” (istemek) fiilleri kullanılır ve ana fiil “to” bağlacı ile birlikte kullanılır.

Örneğin:

• She said, "Please sit down." → She asked me to sit down.

Bu örnekte “Please sit down” ifadesi “asked me to sit down” olarak çevrilmiştir.

Başka bir örnek:

• He said, "Don’t be late." → He told me not to be late.

Bu cümlede "Don’t be late" ifadesi "not to be late" olarak çevrilmiştir.

İngilizcede dolaylı ve dolaysız cümleler, bir konuşmayı veya olayı doğru bir şekilde aktarabilmek için temel yapılardır. Dolaysız cümlelerde söyleneni aynen aktarıyoruz, ancak dolaylı cümlelerde cümleyi yeniden yapılandırarak zamanı, zamirleri ve yer belirleyicileri değiştiriyoruz. Bu yapıları etkili bir şekilde kullanmak, İngilizce iletişim becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olur.